10.03.2021, 23:57
303
Сот істерінің жариялылығы, ашықтығы сот жүйесінің тиімділігі мен сот төрелігін жүзеге асыратын судьялардың өз кәсібилігін арттыруға бағытталған. Әр судьяның қызметінің ашықтығы мен қол жетімділігі оның тазалығы мен біліктілігінің кепілі болып табылады. Осы ретте ҚР Жоғарғы Соты судьяларының лауазымына үміткерлерге қойылатын талаптар өзгертіледі. Парламент Мәжілісі Заңнама және сот-құқықтық реформа комитетінің төрағасы Қанат Мусин «Сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы» «Конституциялық заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын таныстырды:
— Әкімшілік іс жүргізу кодексінің қабылдануы және 2021 жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енуі сот жүйесінің жұмысына түзетулер енгізуді қажет етті. Жоғарғы Сот пен облыстық соттардың қазіргі құрылымы кодекстің мақсаттарына толық сәйкес келмейді, - деді.
Ал заң жобасы түзетулердің екі блогынан тұрады.
Біріншіден, Жоғарғы Сотта және облыстық соттарда әкімшілік істер жөніндегі алқа құру ұсынылады. Бұл сот жүйесіне аймақтардағы істерді тарату бойынша үнемі өзгеріп отыратын жағдайға жедел ден қоюға мүмкіндік береді.
Екіншіден: заң жобасы Мемлекет басшысының тағайындауы үшін ұсынылатын Жоғарғы Соттың төрағасы мен судьяларының лауазымына үміткерлерге қойылатын талаптарға өзгерістер енгізуді көздейді. Бұл өзгерістер мамандандырылған салаларда тәжірибесі мол танымал заңгерлерді тартуға бағытталған заң, мысалы, мысалы, салық заңнамасы немесе жер қойнауын пайдалану туралы заң. Бұл ең даулы істер бойынша сот төрелігінің сапасын қамтамасыз етеді және бүкіл сот жүйесіне оң әсер етеді.
Бұл түзетулер Президент ұсынған кандидаттарға ғана қатысты екені және басқа судьяларға қолданылмайтындығын ескерген жөн.
Судьялардың өздерінің қатысуынсыз сот қызметін ашық ету мүмкін емес, өйткені қоғамдық пікір соттың қызметінен хабардар болуына байланысты. Ашықтық пен жариялылық қағидасы Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргізу кодексінің 19-бабында бекітілген. Жалпы соңғы жылдары судьялыққа кандидаттарға қойылатын талаптар күшейтіліп, іріктеудің заманауи құралдары енгізілді. Бұл мықты заңгерлерге, белгілі ғалымдарға мен заң саласы тәжірибешілеріне сот тәжірибесі жоқ судья болуға мүмкіндік берді. Бұл сот саласында білікті де жауапты мамандардың көбеюіне үлкен ықпал етеді.
ҰҚСАС ЖАҢАЛЫҚТАР
