17.03.2023, 16:12
619
Мемлекеттік-жекеменшік серіктестік еліміздің тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету мақсатында тиімді тәсіл болып тұр. Мәселен, инфрақұрылымды және халықты әлеуметтік тұрғыда қолдау жүйесін дамыту үшін мемлекеттік серіктес пен жеке серіктестің ресурстарын біріктірдік деп қарастырсақ. Бұл ретте мемлекет экономикасына инвестицияларды тартуды көздейді, сондай-ақ мүдделі тараптардың мүдделері мен қажеттіліктерін ескере отырып, қызметтердің қолжетімділігі мен сапасын жақсартады. Сол арқылы Қазақстан Республикасындағы жалпы инновациялық белсенділікті арттырып, жоғары технология мен ғылымды қажет ететін өндірістерді дамытуға жәрдемдеседі. Өз кезегінде мемлекет кәсіпкерге, яғни жеке серіктеске түрлі жолмен қолдау көрсетеді.
Еліміздің заңнамасында заттай гранттар беру, МЖС жобаларын бірлесіп қаржыландыру, МЖС жобасын іске асыру барысында өндірілген тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің көлемін ұлғайтып, оны мемлекеттің тұтынуына кепілдік беру жайында жазылған. Сонымен бірге Қазақстан Республикасының «Жер туралы» заңына сәйкес жер учаскелерін беру, мемлекеттік меншік объектілерін пайдалану құқығын беру, МЖС нысанын инженерлік және көліктік коммуникациямен қамтамасыз ету, МЖС жобасы бойынша инвестициялық және пайдалану шығындарының өтемақысын беру, МЖС туралы заңға сәйкес мемлекеттік МЖС нысанын басқару үшін сыйлықақы төлеуді қамтамасыз етіп отыру қызметтерін іске асыру қарастырылған.Ал кәсіпкерлер өз кезегінде МЖС жобаларын қаржыландыру, МЖС нысандарын құру және пайдалану, МЖС жобаларын басқару секілді істерге қатысады. Сонымен бірге МЖС шарты бойынша өндірілген тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қолжетімділігін қамтамасыз етеді.Осы орайда бір мысал. Соңғы жылдары ел аумағында Мемлекеттік-жекеменшік серіктестік негізінде балабақшалар көптеп салынып жатыр.Соңғы жылдары Мемлекеттік-жекеменшік серіктестік ісі жақсы нәтижелер көрсетуде. Жеке кәсіпкерлер мемлекет грантын ала отырып, көптеген жобаны жүзеге асырды. Соның бірі – мемлекеттік «Балапан» бағдарламасы бойынша жекеменшік балабақшалар ашу. Еліміздің барлық жерінде балабақшалардың санын көбейту және мүмкіндігінше балабақша тапшылығын азайту жолында бұл бағдарламамен жүзеге асып жатқан істер жемісті болды деп айтуға болады. Бүкіл ел бойынша қала, ауылдарда балабақшалар салуды мемлекеттік кәсіпорындар қысқа мерзімде орындап шыға алмайды, сондықтан бұл мәселеде грант беру арқылы жеке кәсіпкерлерді осы іске жұмылдырудың маңызы зор. Бұл жағдайда біріншіден, балабақша тапшылығын жою көзделсе, екінші жағынан кәсіпкерлерге көмек беру арқылы халықты жұмыспен қамту ісі де жүзеге асады. Балабақшалар санын көбейту ісіне көмегін тигізетін жеке кәсіпкерлер шағын коттедждерді балабақшаға айналдыру арқылы бағдарламаны тиімді пайдаланып жатыр.Мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің мақсаты – қоғамдық игілік, қызметтердің сапасы және қолжетімділік деңгейін арттыру үшін ресурстарды біріктіру деуге болады.
МЖС-тің мемлекетке тигізетін пайдасы айқын. МЖС механизмі мемлекетке, кейбір әкімшілік функциялардан өзін алып тастауға және жобаларды іске асыруға арналған бюджет қаражатының құнын төмендетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар мемлекеттің әлеуметтік рөлі, халықты қолжетімді инфрақұрылыммен қамтамасыз ету жүзеге асырылады. Ал МЖС – жеке инвесторлар үшін несімен тартымды?
Жеке бизнес үшін, МЖС-тің негізгі артықшылығы – мемлекет ұсынған серіктестің тұрақтылығы мен сенімділігі. Заң талаптарының сақталуына кепілдік береді, бұл коммерциялық тәуекелдерді, екі серіктес арасында бөлінетінін білдіреді. МЖС келісімдері, мемлекеттің міндеттемелері туралы, міндетті тармақты қарастырады. Ал инвестор – серіктестің құқықтары бұзылған жағдайда, санкциялар қолдану мүмкіндігі қарастырылған. Тұрақты жағдайда да, дағдарыс жағдайында да, мемлекет ең сенімді серіктес болып табылады. Бұл дегеніміз – инвестор заңды оқиғалардан және екінші тарап өзінің қаржылық міндеттемелерін орындамауынан қорғалған.
ҰҚСАС ЖАҢАЛЫҚТАР
