Үндістан әуе кеңістігін жапты: ядролық державалардың шиеленісі күшейіп барады

Үндістан Пәкістаннан келетін және сол ел арқылы өтетін барлық коммерциялық рейстерге өз әуе кеңістігін жапты. Бұл шешім 23 мамырға дейін күшінде болады.

Үнді тарапы мұндай қадамға Пәкістанның бұған дейін енгізген ұқсас шектеулеріне жауап ретінде барғанын мәлімдеді. Алайда сарапшылардың айтуынша, бұл тек «көрінетін» себебі ғана — іс жүзінде мәселе әлдеқайда тереңде жатыр.

Соққы жасалуы мүмкін бе?

Пәкістанның ақпарат министрі Аттаулла Тарар дабыл қағып, Үндістан алдағы 24–36 сағат ішінде Пәкістан аумағына әскери соққы беруі мүмкін екенін мәлімдеді. Оның айтуынша, Делидегі билік мұндай шабуылды ақтау үшін Кашмирдегі соңғы терактіні сылтау етуі ықтимал.

Еске салайық, 22 сәуірде Үндістанның Джамму және Кашмир аймағындағы Пахалгам қаласында қарулы адамдар туристер мінген автобусқа шабуыл жасап, 26 адам қаза тапты. Құрбандардың басым бөлігі — бейбіт тұрғындар мен қажылық сапардағы адамдар. Үндістан бұл шабуыл үшін Пәкістанды айыптады, ал Исламабад мұны үзілді-кесілді жоққа шығарып, оқиғаны халықаралық деңгейде тексеруге шақырды.

Соңғы апталарда Үндістан мен Пәкістан арасындағы бақылау шекарасында (Line of Control) әскери белсенділік артты. Әскери техникалардың жылжуы, ұшқышсыз ұшу аппараттарының қозғалысы, ақпараттық шабуылдар — мұның бәрі қақтығыстың алдын ала белгілері ретінде бағалануда.

Айта кетейік, Үндістан мен Пәкістан арасында Кашмир мәселесіне байланысты бірнеше ондаған жылдар бойы шешілмеген дау бар. Екі ел үш рет соғысқан, олардың екеуі дәл осы Кашмирге қатысты болды.

Халықаралық қатынастар бойынша сарапшылар екі ел арасындағы қазіргі шиеленісті өте қауіпті деп бағалап отыр. «Кез келген арандату немесе қате есеп — ядролық державалар арасындағы ашық қақтығысқа әкелуі мүмкін», — дейді Оңтүстік Азия мәселелері бойынша аналитик Раджеш Калра.

БҰҰ мен халықаралық қауымдастық тараптарды сабырға шақырып, дипломатиялық диалог орнатуға үндеп отыр. Дегенмен, екі ел де әзірге қатаң позиция ұстанып, бір-бірін айыптаумен шектелуде.