5 теңге – 1 долларға тең болған кез. Теңге қалай құнсызданды?
1993 жылдың 15 қарашасы Қазақстанның төл валютасы – теңгенің айналымға енген күні.
Содан бергі 27 жыл ішінде теңге құнсызданумен келеді екен. Қазақ өз валютасын бісміллә деп қолына алған күні теңгенің АҚШ долларына шаққандағы құны – 4,69 екен. Ол кезде теңге 27 жылдан кейін 100 есе құнсызданады десе жұрт сенер ме еді, сенбес пе еді? Құдіретті рубльдің «сабан ақшаға» айналғанын көрген жұрт онша бір ішегін тарта қоймауы мүмкін еді, оның үстіне, арада жарты жыл өтер-өтпесте 8 еседей құнсызданып шыға келген теңгенің 30 жыл ішінде талай құқайды көретінін болжау қиын емес еді.
Ұлттық банктің бүгінгі көрсеткіші бойынша 1 $ — 430,52 теңгеге тең. 9179,53 пайызға құнсызданған! Алғашқы бір жыл ішінде-ақ 1140 пайыз құнын жоғалтқан теңге туралы соңғы жылдары «ауысады екен» деген дақпырт та жиі айтылып жүр. 1999, 2009, 2014 жылдары ресми түрде үш рет девальвацияланған теңге 2018 жылы «еркін жүзуге» де мәжбүр болған. Оқырмандарымызға теңгенің туған күні қарсаңында қалай құнсызданғаны жайлы инфографиканы ұсынамыз.
1993-2020: Теңге қалай құнсызданды?
Сколько тенге завали за доллар в тот или иной период | Жыл | Бір жылдағы орташа көрсеткіш | Қаңтар | Ақпан | Наурыз | Сәуір | Мамыр | Маусым | Шілде | Тамыз | Қыркүйек | Қазан | Қараша | Желтоқсан | 2020 | 424,53 | 2019 | 382,75 | 2018 | 344,71 | 2017 | 326,00 | 331,14 | 320,18 | 316,07 | 312,24 | 313,51 | 318,42 | 325,31 | 332,69 | 339,22 | 337,10 | 332,47 | 333,66 | 2016 | 342,16 | 365,83 | 359,15 | 344,87 | 337,53 | 332,73 | 336,52 | 340,96 | 344,92 | 338,62 | 332,01 | 339,05 | 333,73 | 2015 | 221,73 | 183,70 | 184,92 | 185,31 | 185,73 | 185,80 | 186,04 | 186,80 | 203,62 | 258,17 | 275,54 | 302,27 | 322,84 | 2014 | 179,19 | 154,96 | 173,36 | 182,31 | 182,04 | 182,42 | 183,51 | 183,52 | 182,07 | 181,96 | 181,47 | 180,87 | 181,81 | 2013 | 152,13 | 150,73 | 150,51 | 150,73 | 150,96 | 151,00 | 151,43 | 152,58 | 152,93 | 153,24 | 153,99 | 153,41 | 154,04 | 2012 | 149,11 | 148,38 | 148,26 | 147,79 | 147,79 | 147,89 | 148,86 | 149,74 | 149,54 | 149,77 | 150,39 | 150,52 | 150,42 | 2011 | 146,62 | 147,05 | 146,45 | 145,76 | 145,45 | 145,56 | 145,77 | 145,90 | 146,56 | 147,21 | 147,99 | 147,85 | 147,90 | 2010 | 147.35 | 148.09 | 147.87 | 147.14 | 146.72 | 146.67 | 147.05 | 147.51 | 147.35 | 147.37 | 147.58 | 147.50 | 147.41 | 2009 | 147,50 | 121,27 | 144,90 | 150,73 | 150,71 | 150,34 | 150,34 | 150,62 | 150,78 | 150,87 | 150,79 | 149,92 | 148,69 | 2008 | 120,30 | 120,35 | 120,34 | 120,67 | 120,50 | 120,56 | 120,70 | 120,29 | 120,02 | 119,67 | 119,85 | 120,06 | 120,58 | 2007 | 122,55 | 125,74 | 124,79 | 124,03 | 122,19 | 120,23 | 121,96 | 122,09 | 124,85 | 122,46 | 120,84 | 120,69 | 120,78 | 2006 | 126,09 | 133,13 | 131,40 | 128,76 | 126,94 | 122,62 | 119,76 | 118,13 | 122,63 | 126,20 | 127,66 | 127,92 | 127,93 | 2005 | 132,88 | 130,11 | 130,13 | 130,53 | 131,37 | 131,37 | 133,75 | 135,66 | 135,52 | 134,31 | 133,83 | 134,10 | 133,88 | 2004 | 136,04 | 141,20 | 139,18 | 139,01 | 138,20 | 137,12 | 136,38 | 135,57 | 136,12 | 135,45 | 133,34 | 130,81 | 130,04 | 2003 | 168,79 | 164,62 | 166,43 | 163,36 | 164,19 | 172,54 | 174,83 | 167,23 | 163,91 | 165,64 | 173,12 | 171,88 | 177,74 | 2002 | 153,28 | 151,14 | 151,76 | 152,12 | 152,54 | 152,90 | 153,10 | 153,52 | 154,07 | 154,42 | 154,40 | 154,30 | 155,08 | 2001 | 146,74 | 145,09 | 145,23 | 145,42 | 145,52 | 145,95 | 146,40 | 146,69 | 147,06 | 147,52 | 147,93 | 148,43 | 149,59 | 2000 | 142,13 | 139,02 | 139,77 | 141,25 | 142,17 | 142,30 | 142,50 | 142,70 | 142,66 | 142,72 | 142,64 | 143,56 | 144,31 | 1999 | 119,52 | 84,40 | 85,18 | 86,75 | 111,05 | 118,50 | 130,36 | 132,20 | 131,95 | 135,21 | 140,86 | 139,63 | 138,22 | 1998 | 78,30 | 76,09 | 76,40 | 76,44 | 76,50 | 76,58 | 76,75 | 77,18 | 77,83 | 79,39 | 80,96 | 82,21 | 83,31 | 1997 | 75,44 | 74,70 | 75,63 | 75,44 | 75,24 | 75,46 | 75,50 | 75,53 | 75,55 | 75,55 | 75,55 | 75,55 | 75,55 | 1996 | 67,30 | 64,30 | 65,20 | 65,22 | 65,50 | 66,44 | 66,80 | 67,03 | 67,34 | 68,14 | 69,18 | 69,96 | 72,54 | 1995 | 60,95 | 55,43 | 58,67 | 60,49 | 62,09 | 63,11 | 63,54 | 62,62 | 56,69 | 59,91 | 61,54 | 63,35 | 63,97 | 1994 | 35,64 | 8,17 | 11,41 | 16,70 | 23,59 | 35,60 | 41,73 | 44,66 | 45,69 | 47,04 | 48,62 | 51,02 | 53,47 | 1993 | 5,255 | 4,69 | 5,82 |