Жазылу
АҚШ Венесуэлаға қарсы әскери операцияға дайындалуда: Ресей көмектесе ме?
АҚШ Қорғаныс министрі Пит Хегсет Латын Америкасындағы есірткі картельдеріне қарсы бағытталған «Оңтүстік найза» әскери операциясының басталғанын жариялады.
Оның егжей-тегжейі айтылмағанымен, операцияның басты нысанасы Венесуэла болуы мүмкін. Вашингтон президент Николас Мадуроны биліктен тайдыруды көздеп отыр.
Мадуро қазан айында АҚШ-тың Венесуэлаға қатысты саясатын күрт күшейткеннен кейін Ресейден көмек сұраған. Қараша айының басында өзінің апта сайынғы телешоуында Венесуэланың Ресеймен бұрын-соңды болмаған ынтымақтастығын атап өтті.
Алайда, Мәскеудің бұл жағдайға реакциясы суыққанды және салқын, деп жазады The Atlantic. Бірнеше ай ішінде Ресей президенті де, жоғары лауазымды тұлғалар да АҚШ-пен тікелей қақтығыс туындаған жағдайда Венесуэлаға көмектесуге дайын екендерін ашық айтпаған.
11 қараша күні Ресей Сыртқы істер министрі Сергей Лавров: «Венесуэла бізден әскери көмек сұраған жоқ. Біз екіжақты келісімдер аясында сыртқы шабуылдан қорғауға міндетті емеспіз», - деп мәлімдеді.
Бұл жағдай Венесуэланың өзге Ресей одақтастары – Армения, Сирия және Иранмен ортақ тағдырға тап болғанын көрсетеді. The Atlantic дерегінше, бұл елдер де жақында Ресейден көмек сұрағанымен, Мәскеу Украинадағы соғысып жатқандықтан, оларға көмектесе алмады.
Мысалы:
- Армения 2023 жылы Таулы Қарабақты жоғалтты;
- Сирияда 2024 жылы Башар Асад биліктен кетті;
- Иран 2025 жылы АҚШ пен Израильдің авиациялық шабуылдарына ұшырады.
Венесуэла 2006 жылдан бері Ресейден қару сатып алып келеді. Бұрынғы президент Уго Чавес бұл қаруларды елдің егемендігін қорғау кепілі деп атаған.
Ресейдің ықпалы Венесуэлада тек қару-жарақпен шектелмейді, мұнда бірлескен граффитилер, «Роснефть» пен мемлекеттік мұнай компаниясының серіктестігі де бар.
2025 жылдың қыркүйегінде АҚШ Венесуэлаға қатысты іс-қимылын күрт күшейтті – есірткі тасымалдады деген желеумен Венесуэла кемелеріне соққы беріп, жағалау маңына әскери топ жинады. Жауап ретінде Мадуро армия мен резервтегілерді жаппай жұмылдыруды бұйырды.
The Atlantic басылымының жазуынша, егер Ресей шынымен араласқысы келсе де, оның мүмкіндіктері шектеулі.
Қазіргі уақыттағы жалғыз расталған көмек – қазан айының соңында Каракасқа Ресейдің әскери-көлік ұшағының қонуы. Мемдума депутаты Алексей Журавлев Ресейдің Венесуэлаға «Панцирь-С1» және «Бук-М2Э» жүйелерін жеткізгенін айтқан, бірақ бұл дерек расталмаған.
The Atlantic Ресейдің қазіргі ахуалын 2022 жылғы Украина соғысы қарсаңындағы жағдаймен салыстырады: қару беру – тәуекел. Егер Ресей Венесуэлаға жаңа «Орешник» жүйелерін берсе, ол тез арада АҚШ-тың қолына түсіп кетуі мүмкін.
