Алматы облысында қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдейтін зауыттың іргетасы қаланды

Қазіргі күнді әлемді алаңдатып отырған ең басты проблеманың бірі қалалардың ластануы. Соның салдарынан жақандық жылу орын алып түрлі табиғи апаттар көбейіп жатыр. Мұның алдын алу үшін дүниежүзі әртүрлі қадамдарға барады. Себебі қоқыс – энергияға айналдыруға болатын құнды ресурс. Бұл технология қазірдің өзінде әлемнің көптеген елдерінде белсенді түрде қолданылады. Елді таза ұстау үшін әр адам өзінен бастауы керек. Бұл тұрғы да елімізде «Таза Қазақстан» сынды жобалар жүзеге асырылып жатыр.

Мемлекет басшысы да өз сөзінде «Қоғамдық орындарда қарапайым тазалық ережелерін сақтамау адамның жеке тәрбие мәдениетінің төмендігінің көрсеткіші ғана емес, сонымен бірге бүкіл елдің алға басуына күшті тежеу ​​болып табылады» деген еді.Бұл Біріккен Ұлттар Ұйымының Қоршаған орта жөніндегі бағдарламасының (ЮНЕП) жаңа баяндамасының қорытындысына сәйкес пластик қоқыстың мұхиттағы көлемі 2040 жылға қарай үш есеге артып, жыл сайын 23-тен 37 миллион метрикалық тоннаға дейін өсетінін ескертеді. Мұндай мәселелрдің алдын алу үшін елімізде қалдықтарды қайта өңдейтін зауыттар іске қосылып жатыр. Соның бірі ретінде бүгін Алматы облысы Іле ауданындағы қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдейтін зауыттың іргесі қаланды. Алматы облысында тұрмыстық қатты қалдықтарды (ТҚҚ) өңдейтін зауыт құрылысының басталуы қалдықтарды кәдеге жарату мәселесін шешудегі және өңірдегі экологиялық жағдайды жақсартудағы маңызды қадам болып табылады. Жаңа зауыт қоқыс полигондарына жіберілетін қалдықтардың көлемін айтарлықтай азайтады, бұл қоршаған ортаға оң әсер етеді. Заманауи технологиялардың арқасында қатты қалдықтардың көп бөлігі қайта өңделеді, бұл жаңа материалдар шығарады және бастапқы ресурстарға қажеттілікті азайтады. Зауыттың құрылысы мен жұмыс істеуі жергілікті тұрғындарды жаңа жұмыс орындарымен қамтамасыз етеді. Зауыт ашылғанда 70 адам жұмыспен қамтамасыз етіледі. Заманауи қатты қалдықтарды өңдеу қондырғылары қалдықтардан электр энергиясын өндіруге қабілетті, бұл аймақтың энергетикалық тәуелсіздігіне ықпал етеді. Бұл жобаға 32,6 миллиард теңге бөлу қарастырылған. Оның 24,3 миллиард теңгесін «Индустриялық даму қоры» АҚ бөледі.

«2023 жылы елімізде 4,1 миллион тоннаға жуық коммуналдық қалдықтар түзілген, оның 1 миллион тоннасы (24%) сұрыпталған және өңделген (2022 жылы 4,3 миллион тоннаға жуық қатты тұрмыстық қалдықтар түзілген, оның 25-і). % қайта өңделді), қалған көлем қатты тұрмыстық қалдықтар полигондарына тасталады. Алматы облысының мәліметі бойынша 2023 жылы 440 мың тонна коммуналдық қалдықтар түзіліп, оның 92 мың тоннасы сұрыпталып, өңделген, бұл 21,1 пайызды құрайды», - делінген әкімдік мәліметінде.

Бұл Алматы облысы үшін неліктен маңызды?

Халық санының өсуі және урбанизация: Халықтың көбеюімен және қалаларда адамдардың шоғырлануымен, қалдықтарды кәдеге жарату мәселесі барған сайын маңызды бола түсуде.

Қоршаған ортаның ластануы: бақыланбайтын полигондар топыраққа, суға және ауаға зиян келтіреді, сонымен қатар адам денсаулығына теріс әсер етеді.

Туризм: Таза орта туристерді қызықтыратын маңызды факторлардың бірі болып табылады.

Қалдықтарды энергияға айналдырудың пайдасы

Полигондардағы қалдықтардың көлемін азайту бұл қоршаған ортаға түсетін салмақты азайтады және топырақ пен жер асты суларының ластану қаупін азайтады. Сонымен бірге қалдықтардан алынған энергияны үйлерді, кәсіпорындарды және тіпті бүкіл қалаларды қуаттандыру үшін пайдалануға болады. Бұдан бөлек қалдықтарды арнайы қондырғыларда жағу негізгі парниктік газдардың бірі болып табылатын метанның шығарындыларын азайтады.

Қалдықтардан алынатын энергияның болашағы

Қалдықтарды энергияға айналдыру технологиялары үнемі жетілдірілуде. Болашақта бұдан да тиімді және экологиялық таза әдістер пайда болады деп күтуге болады. Қайта өңдеу қалдықтарды кәдеге жарату мәселесін шешудің жолы ғана емес, сонымен қатар тұрақты энергетика секторын құру жолындағы маңызды қадам болып табылады.

Қалдықтарды қайта өңдеу қалдықтарды кәдеге жарату мәселесін кешенді шешудің бір бөлігі ғана екенін түсіну маңызды.

Айта кетейік, бұған дейін «Алматы – ортақ үйіміз» акциясы аясында «Қоқысты дұрыс сұрыпта» экологиялық туры өткен еді. Алатау аймағының ҚСК және МИБ өкілдері қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау процесі мен технологиясымен таныстырылды. Қалдықтарды сұрыптау зауыты 2018 жылдың күзінде іске қосылды. Оның қуаттылығы жылына 550 мың тонна, күніне 1200 тонна қатты тұрмыстық қалдықтар қабылданады, жазда 1500-1700 тонна қалдық қабылдайды. Қабылдау бөліміне келіп түскен барлық қалдықтар алдын ала сұрыптаудан өтіп, қайта өңдеуге жарамды материалдарды сұрыптау және іріктеу цехтарына түседі.