Алматыда жұқпалы ауруларды зерттеу орталығы салынып жатыр

Құрылыс желтоқсан айына дейін аяқталуы тиіс. Құрылысы аяқталып, пайдалануға берілгеннен кейін нысан Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі ұсынған мемлекеттің меншігіне өтеді.

Бүгін болашақ емхананың құрылыс алаңын «Самұрық-Қазына» қорының басшысы Нұрлан Жақыпов аралады. Ол аймақтағы ғана емес, бүкіл ТМД кеңістігіндегі ең ірі ғылыми-клиникалық орталыққа айналатынын атап өтті.

«Соңғы жылдардағы оқиғалар клиникалық бөлімшесі бар ірі ғылыми-зерттеу жұқпалы аурулар орталығының болуы жай ғана қажеттілік емес, ұлттық қауіпсіздік мәселесі екенін дәлелдейді», — деді ол.

Құрылыс барысын өзі тексеріп, құрылыс мердігерімен барлық жұмыстардың белгіленген мерзімде аяқталуын талқылады.

Аурухана құрылысы 2021 жылдың қазан айында басталған. Ол заманауи жабдықталған 350 төсекке есептелінген. Бұл нысан қазақстандық дәрігерлер, ғалымдар мен Алматыдағы медициналық жоғары оқу орындарының студенттері үшін клиникалық базаға айналады. Жаңа орталық жұқпалы аурулар, пульмонология және фтизиатрия салаларында медициналық көмек көрсетеді, ғылыми-зерттеу және кадрлар даярлауды жүргізеді, озық медициналық технологияларды шоғырландырады, дәрі-дәрмектерді зерттейді. Сонымен қатар, жаңа нысанның негізінде еліміздегі эпидемиологиялық жағдайды бақылайтын ахуалдық орталық ашу жоспарлануда. Нысан бірегей қауіпсіздік технологияларымен жабдықталады.

Қордың Қазақстан медицинасының дамуына қосқан үлесі туралы айта келе, Нұрлан Жақыпов  26 сәуір күні «Самұрық-Қазына» компаниялар тобының есебінен медициналық пойыз Алматыдан жолға шыққанын атап өтті. Жыл бойы оның дәрігерлері еліміздің түкпір-түкпіріндегі шалғай стансалардың тұрғындарына медициналық көмек көрсетететін болады.

Жұқпалы аурулардың ұлттық ғылыми орталығын 2023 жылдың желтоқсанында пайдалануға беру жоспарланған. Қазіргі таңда нысанда құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. Бұған дейін Қордың мәліметі бойынша, орталық нысандарының құрылысы 2022 жылдың желтоқсанында аяқталады деп жоспарланған болатын. Алайда, Алматы әкімдігінде хабарланғандай, «пандемияның салдарымен байланысты әлемдегі ағымдағы жағдайға, шиеленісті геосаяси жағдайға, еңсерілмейтін күш жағдайларына байланысты технологиялық өнімдерді өндіру және жеткізу мерзімдерінің, медициналық құрал-жабдықтар және тиісінше нысандардың құрылысын аяқтау мерзімдерінің өзгеруіне әсер етті».

«Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ Басқарма төрағасы Алмасадам Сәтқалиев:

— Бүгін Премьер-Министрге әлеуметтік маңызы бар ірі жобаның – Алматыдағы Ұлттық жұқпалы аурулар ғылыми орталығының құрылысының жүзеге асырылуы жөнінде есеп жасадық. Әңгіме әр түрлі ұйымдардың тұтас блогын қамтитын кешенді ғылыми-медициналық орталық туралы болып отыр: ауруханалар, хирургиялық бөлімшелер, бірнеше ғылыми зертханалар, соның ішінде вакциналар шығару мүмкіндігі бар, жетекші медициналық университеттердің кафедралары мен ғылыми орталықтар болады. Бұл медициналық орталықтың ерекшелігі – жұқпалы аурулар. Мұнда қысым градиентін реттеуге және ауа массасын бақылауға қатысты бірегей технологиялық шешімдер қолданылады. Яғни, биологиялық қауіпсіздікке қатысты барлық нәрсе ең жоғары халықаралық критерийлерге сай болады, — дейді.

Алмасадам Сәтқалиевтің айтуынша, негізгі құрылыс 2023 жылдың жазының соңына дейін аяқталып, жыл соңына дейін құрал-жабдықтар жеткізіледі. «Жабдықтар ең заманауи – компьютерлік томография, МРТ аппараттары, рентгенография, эндоскопияға қатыстының бәрі болады. Әрине, бұл аймақтағы әлемдік деңгейдегі озық медициналық орталықтардың бірі болады», — деді «Самұрық-Қазына» АҚ басқарма төрағасы.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі кадрларды даярлау мәселесімен жүйелі түрде айналысатын болады. Алматы әкімдігі кіреберіс тобы мен жедел жәрдем бөлмесіне апаратын жолдың негізгі бөлігін салады, ал жедел жәрдем көліктері үшін қосымша айналма жол салу мәселесі ашық күйінде қалып отыр. Қазіргі уақытта аталған жол учаскесінің құрылысын қаржыландыру көзі анықталуда.Жаңа ғимаратқа Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығының ауруханасынан басқа келесілер көшіріледі:

• ҚР Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығының «Хамза Жұматов атындағы гигиена және эпидемиология ғылыми орталығы» филиалы;
• Қазіргі уақытта 7 ғылыми жобаны, оның ішінде 4 халықаралық (ДДҰ, PartnersinHealth-пен) жүзеге асырып жатқан ғылыми-зерттеу бөлімі;
• Облыстық, қалалық және аудандық туберкулезге қарсы ұйымдардың бактериологиялық зертханаларының, алғашқы медициналық-санитарлық көмектің аумақтық желісінің жұмысын бақылайтын және бағалауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы Ұлттық фармация ғылыми орталығының (ҰҒО) Ұлттық референттік зертханасы. 2001 жылдан бастап жыл сайын ДДҰ-ның ұлтүстілік зертханасы (Германия) негізінде бактериологиялық сапасын сыртқы бағалаудан өтеді;
• Республиканың барлық аймақтарының фтизиатрлары мен мамандары жыл сайын біліктілігін арттырудан өтетін Ұлттық ғылыми физиотерапия орталығының Ұлттық оқу орталығы;
• Қазақстан-Ресей медицина университетінің кафедралары;
• Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің инфекциялық профиль кафедрасы студенттерді, резиденттерді, жұқпалы аурулар бойынша біліктілікті арттыру курстарының тыңдаушыларын дайындау үшін.

Алматыдағы орталық базасында сонымен қатар жоспарлануда:

• жұқпалы аурулар бойынша ситуациялық-талдау орталығын ашу;
• жаңа дәрілік заттар мен биологиялық препараттарды клиникалық сынаудың 1 және 2 кезеңдерін өткізу;
• басқа да ғылыми, тәжірибелік және қолданбалы жұмыстарды жүргізу.

Анықтама:

Ауруханаға арналған алаңның жалпы ауданы 12 гектарды құрайды. Ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс алаңы: 31 723 шаршы вектор. Төсек сыйымдылығы –  350 төсек. Жобаның мақсаты – қолайсыз эпидемиологиялық жағдайда және төтенше жағдайда жоғары сапалы медициналық көмек көрсету, Қазақстан Республикасындағы эпидемиологиялық жағдайды бақылау бойынша Ахуалдық орталықты ұсыну.

Болашақта Жұқпалы аурулар орталығы Ұлттық жұқпалы аурулар ғылыми орталығының клиникалық базасы, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Ұлттық қоғамдық денсаулық сақтау орталығының Хамза Жұматов атындағы Гигиена және эпидемиология ғылыми орталығының, Қазақстан Республикасы, Асфендияров атындағы ҚазҰМУ жұқпалы аурулар кафедрасы, Қазақ медицина университетінің үздіксіз білім беру кафедрасының филиалы болады.

Жобаның сметалық құны – 130 049,48 млн теңге, оның ішінде құрылыс-монтаждау жұмыстары – 62 261,41 млн теңге, медициналық технологиялық және инженерлік жабдықтар – 66 343,32 млн теңге.

Бұл орталық  не үшін қажет және Алматыда тағы қандай медициналық инфрақұрылым нысандары пайда болады?

Алматы қаласы әкімінің орынбасары Әсел Нүсіпова өз баяндамасында атап өткендей, соңғы 10 жылда Алматы халқының саны 500 мыңнан астам адамға өсті, бұл ретте қаланың әлеуметтік инфрақұрылымына жүктеме айтарлықтай артқан. Медициналық ұйымдардың инфрақұрылымы қаланың өсіп келе жатқан сұранысын қанағаттандырмайды. Медициналық қызметке, әсіресе, акушерлік, онкология, кардиохирургия, нейрохирургия және травматология салаларына сұраныс жоғары.

Мемлекеттік емханалар желілерінің 60%-дан астамы екі есе дерлік шамадан тыс жүктелген, қалалық ауруханалардың 70%-ы толық жаңғыртуды және қайта құруды қажет етеді. Сондықтан, Алматы қаласында алғашқы медициналық-санитарлық көмектің басым бағыттарының қатарында 2025 жылға дейін полицентристік қағидаты бойынша 16 емхананың құрылысы (2023 жылы – 11 емхана) бар. Бұл 300 000-нан астам адамға жаяу қашықтықта алғашқы медициналық көмек көрсетуге мүмкіндік береді.

2025 жылға дейінгі жоспарға кіреді:

• жұмыс істеп тұрған 10 аурухананы жаңғырту және жаңаларын салу (295,7 млрд. теңге сомасында, оның ішінде республикалық бюжеттен – 150,9 млрд. теңге, жергілікті бюджеттен – 144,8 млрд. теңге);
• 39,6 млрд теңгеге медициналық ұйымдарды заманауи құрал-жабдықтармен қосымша кадрлармен қамтамасыз ету бағдарламасын жалғастыру (жергілікті бюджеттен – 26,4 млрд. теңге);
• жыл сайын 3500 маманды және 70 менеджерді қамтумен денсаулық сақтау менеджерлерін оқытудың үш деңгейлі бағдарламасы бойынша кадрларды даярлау (жергілікті бюджеттен 6,3 млрд. теңге сомасында);
• жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар 400 маманды даярлау (жергілікті бюджеттен 2,3 млрд. теңге сомасында).

Барлығы 2025 жылға дейін Алматы қаласында денсаулық сақтау жүйесіне және кадрларды даярлауға бағытталған күрделі салымдардың жалпы көлемі 343,9 млрд теңгені (жергілікті бюджет есебінен – 179,8 млрд теңге, республикалық бюджет есебінен – 164,1 млрд теңге) құрайды.