«Бәйтерек» ҰБХ жасыл жобалары Шығыс Қазақстан облысының экономикасын қолдап жатыр

2025 жылға қарай бұл көрсеткішті 6 пайызға, 2030 жылға қарай 15 пайызға, баламалы көздерді есепке алғанда 2050 жылға қарай 50 пайызға дейін артады деп жоспарлануда.

Қазақстанның әртүрлі аймақтарында жаңа электр станцияларын іске қосу арқылы жаңартылатын энергетика секторының өсуіне қол жеткізуге болады. Бұл бағыттағы үлгі боларлық жобалардың бірі – Шығыс Қазақстан облысындағы Тұрғысын су электр стансасы. Шығыс Қазақстан облысының Алтай аймағындағы Тұрғысын өзенінде қуаттылығы 24,9 мегаватт, жылдық орташа қуаты 80 миллион киловатт-сағат шағын су электр станциясы салынды. Станция 2021 жылы пайдалануға берілді, оның құны 13,39 млрд теңгені құрайды. Әсет Мақсұт, «Тұрғысын-1» ЖШС директорының қаржы-экономика жөніндегі орынбасары:

— Тұрғысын ГЭС-і қазіргі уақытта елдегі ең ірі жеке электр станциясы болып табылады. Бізде гидроэнергетиканы дамытуға мүдделілігіміз де, әлеуетіміз де бар – біз осы өзенде қосымша каскадты да, Шығыс Қазақстан облысы мен бүкіл Қазақстанның өзендерінде басқа да су электр станцияларын салғымыз келеді. ЖЭК дамыту перспективалары өте жоғары, біз Париж келісіміне сәйкес Қазақстандағы жаңартылатын энергия көздерінің үлесін бекітілген мемлекеттік стратегияға сәйкес дамытқымыз келеді, — дейді.

«Тұрғысын-1» компаниясы су электр стансасын салу үшін арнайы құрылған. Тәжірибелі техникалық және қаржылық мамандардан құралған топ жиналып, нысаналы мақсат таңдалып, жобалау институттарымен, жабдықтарды жеткізушілермен, құрылыс компанияларымен жұмыс істеу тәртібі бекітілді. «Тұрғысын-1» жобасы толығымен жасыл алаң, яғни нөлден жасалғаны маңызды. Әсет Мақсұттың айтуынша, Тұрғысын СЭС-і – өңір үшін сәтті іс. Жоба «Бәйтерек» ұлттық холдингі мен оның еншілес компаниялары атынан мемлекет тарапынан көрсетіліп жатқан қолдаудың арқасында сәтті жүзеге асты.

«Біз 2016 жылы Қазақстанның Даму банкіне өтінім бердік, ал 2017 жылдың ақпанында жоба 12 жылға жылдық 7 пайыздық сыйақы мөлшерлемесімен алғашқы қаржыландыруды алдық. Сондай-ақ, біз «Өнімділік-2020» бағдарламасы бойынша Индустрияны дамыту қорынан 3,61 миллиард теңге және ҚДБ мен ҚКМ бірлескен жеке меншік капиталы қорынан құрылған ҚДБ Equity Fund қорынан 1 миллиард теңге тарттық. Осының барлығын орындауға – өтінім беруден несие желісін ұсынуға дейін алты айға жуық уақыт кетті», — деп атап өтті Ә. Мақсұт.

Сол сияқты холдинг пен оның еншілес компаниялары басқа жасыл жобаларды қолдайды. Қазірдің өзінде құны 188 миллиард теңгеден асатын 12 ірі инвестициялық жоба қолдау алды. Тек 2021 жылы қаржыландырылған жобалар 811 миллион киловатт-сағат электр энергиясын өндірді. 39 миллиард теңгеден астам өнім шығарылды, 2021 жылы ашылған жаңа жұмыс орындары – 65, бюджетке төлемдер 1,5 миллиард теңгені құрады.

 «Бәйтерек» холдингінің Жобалар департаментінің директорыӘсет Тәжікенов «Жасыл экономикаға» көшу Тұжырымдамасы ірі жүйелік қайта құрулардың негізін салғанын атап көрсетеді. Ал холдингтің инвестициялық саясатына сәйкес жасыл экономика секторына қаржылық қолдау көрсету басым бағыттардың бірі болып қала береді.

«ESG, UN PRI және Equator сияқты экологиялық, әлеуметтік-экономикалық тиімділік пен қоршаған ортаны қорғау стандарттарын қолдану тәжірибесін дамытуға жәрдемдесу холдингтің еншілес компанияларының жобаларға қаржылық қолдау көрсетуінің негізгі қағидаттарының бірі болып табылады», — деп түсіндірді «Бәйтерек» өкілі. .

Осы тәсілге сәйкес холдинг пен оның еншілес компаниялары, атап айтқанда Қазақстанның Даму банкі мен «Қазына Капитал Менеджмент» Бәйтеректің экологиялық және әлеуметтік саясатында көрсетілген жасыл жобаларды жүзеге асыруды басшылыққа алады.

Ұлттық холдинг үкіметті дамытудың негізгі қаржы институты бола отырып, жасыл жобаларды жүзеге асыруға және қолдауға белсенді қатысады. Бұл жасыл экономика түпкілікті пайдалану өнімдерінің өндірістік циклге қайтарылуын қамтамасыз етуге ғана емес, сонымен қатар сарқылатын ресурстарды үнемді тұтынуға және сарқылмайтын ресурстарды ұтымды пайдалануға бағытталғанымен, атап айтқанда, күн, жел және су энергетикасы саласы.