Базарбек Ұлттық банктің жүргізіп отырған саясатының тиімділігіне күмән келтірді

Мәжіліс депутатының айтуынша, не елде инфляциялық бағам тым жоғары, не реттеуші органның жұмысы шын мәнінде тиімсіз.

2024 жылдың қарашасында базалық мөлшерлеме 15,25%-ға дейін көтерілсе, 2025 жылдың наурызында 16,5%-ға жеткен. Соған қарамастан, жыл басындағы инфляция 8,6% болып, наурызда 10%-ға дейін өскен.

Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов бұл мәселемен белсенді жұмыс жүргізіліп жатқанын айтты. Оның сөзінше, басты проблема — қазынадан тым көп қаржы бөлініп, экономиканы шамадан тыс ынталандыру.

«2024–2025 жылдары біз Ұлттық қордан көп қаражат алдық. Өткен жылы шамамен 6 трлн теңгені, ал биыл 5,3 трлн теңгені қайтадан қорға қайтардық. Бірақ ақша массасы ұлғайып жатыр. Егер статистикаға көз жүгіртсек, бірінші тоқсанда ақша массасының өсімі 18% болса, номиналды ЖІӨ өсімі 13%-ды құрады. Бұл дегеніміз — тауар айналымына шаққанда 4,5–5% артық ақша бар», - деп түсіндірді Сүлейменов.

Ол инфляциямен күресу үшін тауар өндірісін көбейтіп, кәсіпкерлерге кедергі келтіретін бюрократиялық тосқауылдарды азайту қажет екенін атап өтті. Сонымен қатар Ұлттық банк төрағасы инфляцияны тежеуге бағытталған кешенді шаралар пакетін жуық арада ұсынатынын мәлімдеді.

Айта кетейік, Бақытжан Базарбек бұған дейін де үкімет пен түрлі құрылымдардың шешімдерін сынға алған болатын. Мысалы, маусым айының басында ол Денсаулық сақтау министрлігі мен “СК-Фармацияны” әрекетсіздік үшін сынға алды.

Депутаттың айтуынша, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету саласындағы проблемалар 2021 жылдан бері жалғасып келе жатқанына қарамастан, Денсаулық сақтау министрлігі тек 2024 жылы Жоғары аудиторлық палата жүргізген тексерістен кейін ғана әрекет ете бастаған.

«Мен қойған сұрақ нақты еді: кім жауапқа тартылды? Залалдың орнын кім толтырады? Сіздер 2023 жылы келісімдер жасалды деп отырсыздар, ал келісімшарттар әлі күнге дейін күшінде. Сонда неге сіздер 2022, 2023, 2024 жылдары тексеріс бастамадыңыздар?» - деп сауал қойды депутат Бақытжан Базарбек.

Ол Денсаулық сақтау министрлігі мен “СК-Фармацияны” нормативтік актілерге фармацевтикалық компаниялардың мүддесіне сай өзгерістер енгізіп, соның салдарынан бағаның өсуіне және қарапайым халықтың зардап шегуіне себеп болды деп айыптады.

«Керісінше, дәрі бағасы фармацевтикалық компаниялар үшін көтерілді, олар бүгінде бүкіл нарықты бақылап отыр. Ал шығынды қарапайым халық тартты, миллиардтаған қаржы желге ұшты», - деді депутат.

Бұл сынға жауап ретінде Денсаулық сақтау вице-министрі Ержан Нұрлыбаев былай деді: бұған дейін үш жылдық келісімшарттар жасалған, сондықтан оларды бұзу үшін заңдық негіз болмаған. Себебі кез келген араласу дәрі-дәрмек жеткізудегі кідірістерге әкелуі мүмкін еді.