Ердоған Түркияда жаңа конституция қабылдауды ұсынды

Мемлекет басшысының айтуынша, қазіргі қолданыстағы Ата заң осыдан 20 жыл бұрын қабылданған және бүгінгі заманауи талаптарға толық сәйкес келмейді. Ердоған конституцияның моральдық әрі құқықтық тұрғыдан ескіргенін айтып, қазіргі Түркияның саяси, әлеуметтік және экономикалық өзгерістерін ескеретін жаңа құжат қажет екенін жеткізді.

Бұл бастама қоғам мен сарапшылар арасында түрлі пікір туғызып отыр. Көптеген сарапшылар Ердоғанның ұсынысын тек реформалық қадам ретінде ғана емес, саяси есеп-қисаппен де байланыстырады. Себебі қазіргі конституцияға сәйкес, бір адам президент қызметін екі мерзімнен артық атқара алмайды. Ердоған бұл лауазымды екінші рет атқарып отырғандықтан, жаңа конституция арқылы өз кандидатурасын тағы бір рет ұсынуға жол ашқысы келуі мүмкін деген болжамдар айтылуда.

Саяси сарапшылардың пікірінше, бұл ұсыныс алдағы уақытта Түркияда конституциялық реформаға қатысты қызу саяси талқылаулар туындатуы ықтимал. Сонымен қатар кейбір болжамдарға сәйкес, 2027 жылдың күзінде елде кезектен тыс президенттік сайлау өтуі мүмкін. Бұл жағдай жаңа конституция жобасының қабылдану процесін одан әрі жеделдетуі мүмкін деп күтілуде. Ердоғанның жаңа конституция қабылдау туралы ұсынысы Түркиядағы ішкі саяси ахуалға ғана емес, елдің халықаралық беделіне де ықпал етуі мүмкін. Себебі, конституциялық реформа – кез келген мемлекеттің саяси дамуындағы аса маңызды кезеңдердің бірі саналады.

Жаңа конституцияны қабылдау үшін Түркия парламентінде кең көлемді қолдау қажет. Егер парламенттік көпшілікпен бұл құжат мақұлданбаса, онда мәселе референдум арқылы шешілуі мүмкін. Бұл өз кезегінде қоғам ішінде пікірталастарды күшейтіп, оппозиция мен билік арасындағы тартысты тереңдетуі мүмкін.

Саяси талдаушылар алдағы айларда Түркияда бұл бастама төңірегінде қызу саяси күрес басталатынын болжап отыр. Егер Ердоған бұл процесті тиімді жүргізе алса, жаңа конституция оған үшінші мерзімге президенттікке түсуге заңды жол ашуы мүмкін. Ал бұл өз кезегінде Түркияның саяси ландшафтына түбегейлі өзгеріс әкелуі ықтимал.