Испанияның экономикасы Еуропаның қызғанышына қалай айналды?

Туризмнің COVID-19 пандемиясынан күшті қалпына келуі еуроаймақтағы төртінші ірі Испания экономикасының Германия, Франция, Италия және Ұлыбритания сияқты елдерді басып озып, өткен жылы ЖІӨ өсімі 3,2% құраған негізгі себептердің бірі болды. Германия экономикасы 2024 жылы 0,2%-ға қысқарса, Франция 1,1%-ға, Италия 0,5%-ға және Ұлыбритания 0,9%-ға өсті.

Бұл жетістік The Economist журналының Испанияны неге әлемдегі ең тиімді экономикасы бар ел деп атағанын түсіндіреді.

«Испандық модель тұрақты өсуді қамтамасыз ететін теңгерімді көзқарасының арқасында сәтті болды», - дейді бизнес министрі Карлос Куэрпо. Ол Испания өткен жылы еуроаймақтағы ЖІӨ өсімінің 40 пайызын құрағанын атап өтті.

Қалпына келтіруде туризмнен басқа қаржылық қызметтер, технология және инвестиция маңызды рөл атқарды. Олар Испанияға пандемияның салдарын жеңуге көмектесті, оның ЖІӨ бір жылда 11% қысқарды.

«Біз дағдарыстан ұзақ мерзімді салдарсыз шығамыз, экономиканы жаңартып, оның әлеуетін арттырамыз», - деп толықтырды Куэрпо.

Бұл модернизация процесі ЕО-ның «Келесі ұрпақ» қалпына келтіру қорлары арқылы қолдау тапты. Испания 2026 жылға қарай 163 миллиард еуроға дейін алады, бұл оны Италиямен бірге қаражаттың ең үлкен алушысы етеді.

Қаражат темір жол жүйесін жаңғыртуға, қалалардағы экологиялық жобаларға, электромобиль өнеркәсібін дамытуға және шағын бизнесті қолдауға жұмсалады.

IESE бизнес мектебінің экономика профессоры Мария Хесус Вальдеморос: «Мемлекеттік шығыстар пандемиядан кейінгі экономикалық өсімнің жартысына жуығын құрады», - дейді.

Германия, Франция және Италиядан айырмашылығы, Испания экономикасы жоғары энергия шығындарына, Азиядан келген бәсекеге және экологиялық тұрақты технологияларға көшу қажеттілігіне тап болатын өнеркәсіп секторына аз тәуелді.

Пандемиядан бері Испания үшін негізгі қиындық жеткізу тізбегінің үзілуі мен Украинадағы соғыс салдарынан өмір сүру құнының өсуі болды. 2022 жылы инфляция 11%-ға жетті, ал энергия бағасының өсуі әсіресе испандықтарға қатты әсер етті. Алайда 2024 жылдың соңына қарай инфляция деңгейі 2,8%-ға дейін төмендеді.

Үкімет жанар-жағармай мен қоғамдық көлікті субсидиялауды және ең төменгі жалақыны көтеруді дағдарыстың әсерін азайтуда маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, Испания мен Португалия ЕО-мен электр энергиясын өндіруге арналған газ бағасын шектеуге мүмкіндік беретін ибериялық ерекшелік деп аталатын келісімге келді.