Жобалар
Редакциямен байланыс
Жарнама
10:46, 16 Қыркүйек 2024

Қазақ халқының салт-дәстүрлері – ұлттық доктринаның бір бөлігі

ц
Фото: gov.kz

Қазақтар бүгінде отырықшы өмір салтына көшкенімен, мыңдаған жылдар бойы қалыптасқан салт-дәстүрін мұқият сақтап келе жатқан көшпелі халық.

Ұшы-қиырсыз далада ұдайы көшіп-қону, шағын топтарда өмір сүру, діни наным-сенімдердің ерекшеліктері – осының бәрі бүгінде Қазақстанның дәстүрі деп аталатын ерекше ырым-тыйымдар мен әдет-ғұрыптардың жиынтығын туғызды. Кейбір дәстүрлер іс жүзінде өмір сүру дағдыларын дамытуға көмектесті, басқалары қасиетті мағынаға ие болды, кейбіреулері қарым-қатынас пен әлеуметтенуді дамыту үшін жасалды, ал кейбіреулері қазақ халқының мәдениеті мен оның болмысының қалыптасуына негіз болды.

Бүгінгі таңда қазақ халқының салт-дәстүрлері – сенім, ашықтық, толеранттылық, салт-дәстүр деген төрт ұстанымға негізделген ұлттық доктринаның бір бөлігі. Ел басшылығы ұлттық салт-дәстүрлерді сақтау мен жаңғыртуды қолдайды;

Қонақ күту дәстүрлері

Қазақтар қонақжайлылық дәстүрлері өте күшті шығыс халқы. Кез келген қонақты, тіпті шақырылмаған қонақты да құрметпен қарсы алып, ас беріп, киіз үйдің ең жақсы жерін ұсыну керек еді. Құрметті қонақтарға шапан (шапан) беру дәстүрі болған және бұл дәстүр күні бүгінге дейін сақталған. Қазақстандағы қонақжайлылық дәстүрінде үлкен назар аударатын көптеген бөлшектер бар.

Үйлену тойының дәстүрлері

Үйлену тойы кез келген адамның өміріндегі маңызды кезең болса, қазақтар үшін бұл одан да маңызды оқиға, ол көптеген әдет-ғұрыптар мен ырым-тыйымдармен бірге жүреді. Үйлену тойынан көп бұрын, болашақ жас жұбайлардың ата-аналары арасында қастандық орын алады. Одан кейін келінге келін түсіріп, «қалым» төлейді. Үйлену тойының өзі де екіге бөлінеді: қалыңдықтағы үйлену тойы және күйеу жігіттің үйіндегі той.

Отбасылық дәстүрлер

Қазақ үшін отбасы – өмірдің негізі. Отбасылық қарым-қатынас, бала тәрбиесі, туыстық байланыс қағидасы – осының бәрі қазақ халқының ерекше әдет-ғұрып, салт-дәстүрінде көрініс тапқан. «Жеті ата» қағидасы, оған сәйкес адам ата-бабасының жеті ұрпағын білуі керек, сонымен қатар тектің аталық тегінде жалғасатынын көрсетеді. Бала тәрбиесінде ерекше ережелер болды, бала өміріндегі елеулі оқиғалар қазақтың қайталанбас салт-дәстүрлерімен ұштасып жатты.

Тұрмыстық және спорттық дәстүрлер

Қазақтардың күнделікті өмірі көптеген ұсақ, бірақ өте қызықты дәстүрлерге толы болды, олардан бірегей этникалық мәдениет пайда болды. Халықтың үйде, көшеде, маңызды шараларда қолданатын әдет-ғұрыптары, тұрмыстық және спорттық дәстүрлері болған. Сондай-ақ халық дәстүріне айналған түрлі ойындар – балалардың көше ойындары, ат ойындары және т.б.

Тегтер: