Қазақстандағы өзге ұлт өкілдерінің басылымдары не туралы жазады?

 Әсіресе мәдени-тұрмыстық түсіністік күш салуды керек етеді. Соның негізінде өзара түсіністік, ынтымақтастық және бейбітшілік қалыптасады, тұрақтылық сақталады. Бұл орайда, Қазақстан халқы ассамблеясы өз үлесін қосып келе жатыр.

ҚХА осыдан 30 жыл бұрын көпэтникалық қоғамдағы ұлтаралық келісім мен тұрақтылықты қамтамасыз ету, түрлі этникалық топтар мен мәдениеттердің арасында өзара түсіністік пен достықты нығайту мақсатында құрылған ұйым. Ол елімізде тұратын барлық этностардың мәдениетін, дәстүрін, тілін және тарихын сақтауға, дамытуға көмектеседі, түрлі жобалар мен шараларды жүзеге асырады, этносаралық мәселелерді шешумен айналысады. Сондай жобалардың ішінде этностардың этномәдени бірлестіктердің республикалық басылымдары да бар. Қазір Қазақстанда мәдениет және ақпарат министрлігінің, ассамблеяның қолдауымен бірнеше өзге ұлт өкілдерінің газеті шығады. Оларға тоқталып өтелік.

Мәселен, түрік этномәдени орталығының «Аhiska» газеті. Аптасына бір рет жарияланатын басылымда экономика, саясат, мәдениет, ҚХА сынды тұрақты айдарлар бар. Ол 2000 жылдан бері қазақ, түрік, орыс тілдерінде шығып келеді. «Ahıska-Ахыска» Қазақстанның барлық қалаларына таралады. Оған қоса, Түркия, Әзербайжан, Ресей, Украина, АҚШ, Өзбекстан, Қырғызстан, Грузияға да тарайды.

Сол секілді кәріс ұлтының «Коре ильбо» республикалық газетінің де өз оқырмандары қалыптасқан. Ол да аптасына бір рет шығады. Кәріс, орыс тілдерінде басылып, Алматыда беттеледі. Қазіргі атауын 1991 жылы алған. 1000 тиражбен шығатын газеттің өз сайты да бар. Ол да дәстүрлі басылыммен қоса белсенді жұмыс істейді, ақпарат таратады. Мысалы, бірнеше күн бұрын ғана наурыз мейрамы жайлы мақала жарияланыпты. Онда Астанадағы кәрістердің этномәдени ұйымы мен олардың наурыз мейрамын тойлауға қатысқаны жайлы айтылған. Қазақтың ұлттық киімін киген кәрістердің суреті де сондай жылы шығыпты.

Тағы өзбек ұлтының да бірнеше басылымы тұрақты түрде шығуда. Айына бір рет «Адабиётвасанъат» республикалық өзбек газеті өзбек, қазақ, орыс тілдерінде жарияланады. Сол сияқты «Жанубий қозоғистон», «Сайрам садоси» өзбек газеттері бар. «Жйина курд» республикалық күрд газеті жылына бір рет шығып тұрады.

Немістердің «D eutsche allgemeine zeitung» республикалық газеті де сайтымен қоса жұмыс істейді. Апта сайын басылады, соңғы жаңалықтар мен танымдық материалдар, сараптамалар жарияланып тұрады. Олардың бәрі орыс және неміс тілдерінде сайтқа да жүктеледі. Қазақстандағы немістер, білім, мәдениет, жастар, Қазақстан, Германия, Орталық Азия атты рубрикалары бар. Әдетте басылым Қазақстандағы, Германиядағы саяси, экономикалық жағдайлар туралы аналитика, әлемдегі өзгерістер туралы жаңалықтар, тарихи Отанына оралып жатқандардың интеграциясы туралы материалдар береді. Осы мазмұнда «Былина» орыс газеті де тұрақты түрде шығып келеді.

Аталған басылымдардың арасындағы ең танымалы – «Уйғур авази» республикалық қоғамдық-саяси ұйғыр газеті. Аптасына шығатын газеттің тиражы басқа өзге ұлттардың басылымдарымен салыстырғанда әлдеқайда көп. Алғашқы саны 1957 жылы «Коммунизм туги» деген атпен шыққан. 1991 жылдан бері қазіргі атауымен шығады. «Уйғур авази» газеті бірнеше республикалық конкурстардың жеңімпазы атанған, кадрлық құрамы да жоғары кәсибилік танытып келеді. Жалпы «Уйғур авази» газеті республика тынысымен өмір сүріп, бұқара назарын өзіне қаратқан басылымдардың бірі. Ұйғыр оқырмандары елімізде болып жатқан өзгеріс, жаңалықтармен, ресми хабарлармен, сондай-ақ шетел жаңалықтарымен осы газет арқылы танысады. Тағы ай сайын «Жаркент өңірі» ұйғыр газеті жарық көреді.

Басылымдардың бәрі дерлік еліміздегі маңызды өзгерістер мен жаңалықтарды жазады, түсіндіреді, талдайды. Әсіресе мәдени шаралар мен рухани дүниелерді көптеп береді. Оған қоса, ҚХА мен оның жұмысы жайлы, халықтар арасындағы достық пен татулық турасында көптеген материалдар жазады. Мұның әрбірін оқып отырған өзге ұлт өкілдері де, қазақтар да, «позитивті» ақпарат алып, істеліп жатқан жұмыстармен танысады, нәтижелеріне қанық болады.

Альфия Жәнібекқызы