Қазақстанды газдандыру: Түркіменстанның энергетикалық серіктестіктегі рөлі
Табиғи газдың қомақты қоры бар Қазақстан өз аймақтарын газдандыру бағдарламаларын белсенді түрде жүзеге асыруда.
Бұл тұрғыда Түркіменстан тек көрші ғана емес, энергетика саласындағы стратегиялық серіктес ретінде де маңызды рөл атқарады. Екі елдің газ саласындағы ынтымақтастығы энергетикалық инфрақұрылымды дамытуға және халықтың тұрмыс жағдайын жақсартуға ықпал етеді.
Әлемдегі ең ірі газ қоры бар Түркіменстан Қазақстан үшін маңызды көз болып табылады.Үшінші түркі инвестициялық форумында (TIF) 2024 Қазақстан мен Түркіменстан газ саласындағы ынтымақтастықты кеңейту жолында маңызды қадам жасады. Бұл оқиға халықаралық энергетикалық нарықта өз ұстанымдарын нығайтуға және табиғи ресурстарды пайдалану тиімділігін арттыруға ұмтылып отырған екі мемлекет үшін де маңызды оқиға болды.
Форум барысында газ саласындағы бірлескен жұмыстың негізгі аспектілері талқыланды. Қазақстан мен Түркіменстан инфрақұрылымды дамытуға, газ өндіру мен өңдеуге бағытталған бірнеше бірлескен газ жобаларын жүзеге асыруды жоспарлап отыр. Бұл өндіріс көлемін ұлғайтып қана қоймай, тиімді жеткізу тізбегін құруға мүмкіндік береді. Бұдан бөлек екі ел арасындағы ынтымақтастықты тереңдету табиғи газды халықаралық нарықтарға экспорттаудың жаңа мүмкіндіктерін ашады. Газды Қазақстан аумағы арқылы Еуропаға және басқа аймақтарға тасымалдау нұсқалары талқылануда, бұл сенімді жеткізуді және бағыттарды әртараптандыруды қамтамасыз етеді. Қазақстан мен Түркіменстан да газ өндіру және өңдеу саласында тәжірибе және технологиялар алмасуды жоспарлап отыр. Бірлескен ғылыми жобалар озық шешімдерді енгізуге және өндіріс тиімділігін арттыруға көмектеседі.
Мұндай келісімге Астанада Энергетика министрі Алмасадам Сатқалиев пен Түркіменстанның Мемлекеттік министрі – «Түркіменгаз» мемлекеттік концернінің төрағасы Мақсат Бабаевтың кездесуі нәтижесінде қол жеткізілді.
«Кездесуде тараптар газ саласындағы елдер арасындағы ынтымақтастықты және бірлескен жобаларға қатысу мүмкіндіктерін талқылады. Келіссөздер нәтижесінде «Түркіменгаз» АҚ мен Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі арасында ниет туралы меморандумға қол қойылды», - деп хабарлады Энергетика министрлігі.
Газ саласындағы ынтымақтастықты кеңейту екі елдің экономикасы үшін маңызды. Қазақстан үшін бұл экспорт көлемі мен бюджет кірісінің ұлғаюын білдіреді, ал Түркіменстан үшін сату нарығын әртараптандыру және инвестиция тарту мүмкіндігі. Энергия нарығындағы жаһандық өзгерістер жағдайында көршілер арасындағы ынтымақтастық ерекше өзекті бола түсуде.
Тараптар газ кен орындарын игеру кезіндегі экологиялық қауіпсіздік мәселелерін де талқылады. Жобалардың заманауи экологиялық стандарттарға сай болуы және тұрақты дамуға ықпал етуі маңызды. Келісім аясында табиғатқа кері әсерді азайтатын технологияларды енгізу жоспарлануда.
TIF 2024 аясында қол жеткізілген келісімдер Қазақстан мен Түркіменстан үшін газ саласындағы жаңа көкжиектерді ашады. Екі ел арасындағы ынтымақтастықты тереңдету олардың халықаралық энергетика нарығындағы жағдайын жақсартып қана қоймай, тұрақты даму мен экономикалық өркендеу жолындағы маңызды қадам болмақ. Қазақстанды газдандыру – халықтың өмір сүру сапасын жақсарту және экономиканы дамыту жолындағы маңызды қадам. Бұл үдерістегі Түркіменстанның рөлі баға жетпес, өйткені бұл ынтымақтастық табиғи ресурстарды тиімді пайдалануға және көршілес мемлекеттер арасындағы байланысты нығайтуға ықпал етеді. Өсіп келе жатқан энергия қажеттіліктері жағдайында Қазақстан мен Түркіменстанның бірлескен күш-жігері энергетика саласындағы табысты және тұрақты болашақтың кепілі болып табылады.