Қазақстандық журналистер телефон шабуылына ұшырады

Журналистер бұл әрекеттерді өздеріне жасалған қысым ретінде бағалап отыр. Ал «Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау қорының мәліметінше, мұндай шабуылдар журналистердің кәсіби қызметіне айтарлықтай кедергі келтіріп жатыр.

Алматы мен Астанадағы журналистерге белгісіз адамдар түрлі сауда платформаларында олардың байланыс нөмірлерін жалған хабарландыруларға орналастырып, нәтижесінде оларға үздіксіз қоңыраулар түсе бастаған. Бұл жағдай prodengi.kz сайтының редакторы Ирина Ледовских, Forbes.kz журналисі Татьяна Панченко, Respublika.kz.media журналистері Данияр Молдабеков, Юлия Козлова және Назира Даримбет секілді БАҚ өкілдеріне қатысты орын алған.

«Әділ сөз» қоры OLX.kz платформасының қолдау қызметі журналистердің шағымына жауап беріп, жалған хабарландыруларды өшіре бастағанын хабарлады. Алайда өшірілген хабарландырулардың орнына жаңалары жарияланып жатыр. Қордың пікірінше, бұл жағдай Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, журналистердің заңды кәсіби қызметіне кедергі келтіру ретінде бағаланып, қылмыстық жауапкершілікке тартылуы мүмкін.

Журналистерге қысым көрсетілген жағдайда құқық қорғау органдарына шағым түсіруге шақырылғанымен, олар мұндай өтініштердің тиімділігіне күмәнмен қарайды. Қазақстандағы Адам құқықтары жөніндегі бюроның мәліметінше, журналистер полицияға жүгінгенімен, нақты шаралар қабылданатынына сенімсіздік танытады.

2024 жылы Қазақстан «Шекарасыз тілшілер» (RSF) ұйымының Баспасөз бостандығы индексінде 142-орынға тұрақтады. Бұл рейтингке жалпы 180 мемлекет енгізілген. 2023 жылмен салыстырғанда Қазақстан бірден 8 сатыға төмендеп, 134-орыннан құлдырады. Халықаралық сарапшылар елдегі тәуелсіз БАҚ-тың азайғанын, журналистердің қудаланатынын, цензура мен насихаттың күшейгенін атады.

Қазақстандық журналистерге жасалған бұл телефон шабуылы елдегі сөз бостандығының ахуалына алаңдаушылық тудырады. Құқық қорғау ұйымдары мен журналистер қоғамдастығы бұл мәселеге билік назар аударып, тиісті шаралар қабылдауы қажет деп есептейді.