Жобалар
Редакциямен байланыс
Жарнама
18:03, 04 Наурыз 2024

Кез келген қоғамның маңызды талаптарының бірі – әйелдер мен ерлердің құқықтарын тең ету

гендерлік теңдік
Фото: из открытых источников

Елімізде жыл өткен сайын гендерлік теңдік мәселесіне үлкен көңіл бөлініп келе жатыр. Гендерлік теңдік – Біріккен Ұлттар Ұйымы ерекше назар аударатын маңызды мәселелердің бірі. 

Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев та мемлекет басшысы ретіндегі жұмысының алғашқы күндерінен бастап әйелдер мен отбасы мәселелеріне баса назар аударып келеді. Соның нәтижесінде өткен кезеңде гендерлік теңдікті қамтамасыз ету және әйелдердің әлеуметтік өмір сүру жағдайын жақсарту мақсатында бірқатар жұмыстар атқарылды.

Жалпы, Гендер дегеніміздің өзі – қоғам өмірі мен қызметінің барлық салаларында, соның ішінде саясатта, экономикада, құқықта, идеология мен мәдениетте, білім мен ғылымда белсенді әйелдер мен ерлер арасындағы қарым-қатынастың әлеуметтік аспектісі. Сондықтан гендер ұғымы тек әйелдердің мүддесін білдірмейді. Мүмкін, екі жыныстың да өз армандары мен мақсаттарына жетудегі батылдығы оларға өмір сапасын жақсартуға бірдей мүмкіндік береді. Сондықтан кез келген дамыған қоғамның маңызды талаптарының бірі – әйелдер мен ерлердің тең құқықтарын қамтамасыз ету.

Президент Қазақстан гендерлік теңдікке әрқашан ерекше көңіл бөледі деп баса айтқан болатын.

“Мемлекет гендерлік теңдікті қамтамасыз етуге, әйелдер құқығын қорғауға және отбасылық құндылықтарды нығайтуға әрқашан ерекше көңіл бөлетін болады. Отбасындағы, қоғам өміріндегі, мемлекеттің жан-жақты дамуындағы бүгінде әйелдердің рөлі шынымен де орасан зор. Олар өндірісте, шығармашылықта, саясатта, бизнесте және басқа да көптеген салаларда үлкен нәтижелерге қол жеткізіп жатыр», - деген еді Тоқаев.

Ал 20 ақпанда өткен Президенттік жастар кадрлық резервінің форумына мемлекеттік қызметте гендерлік тепе-теңдікті қамтамасыз ету мәселесі маңызды екенін атап өтті.

"Мемлекеттік аппараттағы әйелдердің үлесі шамамен 55 пайыз болғанымен, басшылық арасында бұл көрсеткіш төмен - пайыз. Менің мемлекеттік қызметтегі айтарлықтай тәжірибем әйелдерді тарту керек екенін көрсетеді. Себебі, әйелдер жұмысқа мұқият, ұқыпты, сыбайлас жемқорлық пен әрекеттерге бейім емес», - деген еді.

Расында да, бүгінде елімізде әйелдердің өз әлеуетін толық іске асыруына барлық жағдай жасау мемлекеттік саясат деңгейіне көтерілді. Қазақстан әйелдер құқықтарын қамтамасыз ету, атап айтқанда, гендерлік теңдік және әйелдерді зорлық-зомбылық пен қысымнан қорғау, әйелдер кәсіпкерлігін дамытудың мәртебесін күшейту туралы бірқатар жұмыстар атқарды.

 Атап айтар болсақ:

- Отбасы, гендерлік саясат және демография мәселелері бойынша 12 зерттеу ұйымын біріктіретін ұлттық консорциум құрылды;

- Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия IT-Aiel бағдарламасы аясында екі мыңнан астам әйелді тегін оқытты;

- Зорлық-зомбылық құрбандарына тегін құқықтық және психологиялық көмек көрсету үшін One Stop Service жобасы іске қосылды;

- "Томирис" ұзақ мерзімді білім беру жобасын іске асырды. Бұл жоба ауылдық жерлердегі жетістікке жеткен ійелдерде қолдайды;

"Саламатты Қазақстан" пойызы іске қосылды. Аталған жоба шалғай ауылдардағы адамдарға медициналық және психологиялық көмек көрсетеді.

Айта кетейік, БҰҰ Бас Ассамблеясы 1948 жылы қабылдаған Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясында әйелдер мен ерлердің теңдігі ерекше бекітілген. Декларацияның 1-бабында айтылғандай, «Барлық адамдар еркін және қадір-қасиеті мен құқықтары бойынша тең болып туады.