Жобалар
Редакциямен байланыс
Жарнама
Бүгін, 15:00

Ким Чен Ын қатысқан салтанатта әскери кеме аударылып қалды

кеме
Фото: Planet Labs / Reuters / Scanpix / LETA

21 мамыр күні Солтүстік Кореядағы Чхонжин қаласының кеме жасау зауытында күтпеген оқиға болды – ел басшысы Ким Чен Ынның өзі қатысқан әскери эсминецті суға түсіру рәсімі сәтсіз аяқталып, кеме бір жақ бүйіріне аударылып, жартылай суға батып кетті.

Бұл жағдай елдің әскери-өнеркәсіптік беделіне үлкен соққы болып тиді және КХДР басшылығының қатты ашуын туғызды.

Апат қалай болды?

Су сыйымдылығы 5 мың тонна болатын екінші «Чхве Хён» класты эсминец салтанатты түрде суға түсірілуі тиіс еді. Алайда кемені ұстап тұрған арба сәл ертерек сырғып кетіп, кеме тұрақсыз күйде аударылып қалды – бір бөлігі су астына кетіп, мұрны стапель үстінде қалып қойды.

КХДР Орталық телеграф агенттігі (KCNA) бұл оқиғаны «ақылға қонбайтын, ауыр, кешірілмейтін жауапсыздық» деп сипаттап, оны инженерлік қателік пен «эмпирикалық дилетантизмнің» нәтижесі деп бағалады. Ким Чен Ын апат болған сәттің барлығын өз көзімен көріп, қатаң баға берген. Оқиғадан зардап шеккендер туралы ресми мәлімет жоқ.

Төрт адам қамауға алынды

Апаттан кейін бірден төрт адам тұтқындалды. Олардың қатарында Чхонжин зауытының бас инженері және қорғаныс өндірісіне жауапты партия қызметкері бар. Құқық қорғаушылар бұл азаматтар әділ сотқа және адвокат көмегіне қол жеткізе алмайды деп алаңдауда.

Чхонжин қаласында үрей мен шарасыздық жайлаған. Жергілікті тұрғындар арасында «Ким өз беделіне нұқсан келтіретін кез келген сәтсіздікті жеке жеңіліс ретінде қабылдайды» деген пікір тараған. Ел ішінде «тазалау» науқаны басталып кетуі мүмкін деген қауіп басым.

Техникалық ақаудың себептері

The Wall Street Journal мен әскери сарапшылар бірнеше техникалық себептерді алға тартты:

  1. Тәжірибесіздік – Чхонжин зауыты соңғы жылдары ірі кемелерді суға түсірмеген. Тәжірибелі инженерлер зейнетке кеткен, жастарда тәжірибе аз.

  2. Жобалау қатесі – Кемеде ауырлық орталығы дұрыс есептелмеген. Әсіресе әскери кемелердің V-пішінді түбі бар, бұл суға түскенде тұрақсыздық тудырады.

  3. Қару-жарақтың артық жүктелуі – Эсминецке 70-тен астам қару жүйесі бірден орнатылған. Басқа елдерде мұндай қаруландыру кемені суға түсіргеннен кейін бірнеше жыл бойы жасалады.

  4. Шапшаңдық пен саяси қысым – Кемені жылдам салып, Ким Чен Ынға көрсету керек болған. Ал Жапонияда мұндай кеме кем дегенде үш жылда салынады.

«Pixar стиліндегі» қалпына келтіру жоспары

Су астында қалған эсминецтің үсті көк брезентпен жабылған. КХДР басшысы бұл жағдай елдің абыройына нұқсан келтіргенін айтып, кемені көтеруді «саяси міндет» деп жариялады. Кеме зауыты оны 10 күн ішінде қалпына келтіреміз деп уәде берген. Бірақ зауытта мұндай ірі кемені көтеретін крандар жоқ.

Сол себепті инженерлер ауа шарларын немесе аэростаттарды пайдалануы мүмкін. Radio Free Asia және Оңтүстік Корея барлау деректеріне сүйенсек, төнкерілген кемеге ауа толтырылған құрылғылар орнатылған. Бұл әдіс Pixar студиясының әйгілі «Up» («Жоғарыға») анимациясына ұқсас тәсіл ретінде сипатталып, халықаралық баспасөзде ирониямен қабылданды.

Неге бұл Ким Чен Ын үшін маңызды?

Солтүстік Корея өзінің ядролық держава екенін жариялағанымен, қазіргі теңіз флотында негізінен Кеңес Одағы кезінде жасалған ескі сүңгуір қайықтар мен кемелер бар. Қазіргі теңіз күштерімен АҚШ пен Оңтүстік Кореяға «екінші соққы» қаупін төндіру қиын. Сондықтан Ким теңіз флотын жаңғыртуды ұлттық қауіпсіздік пен беделдің кепілі деп есептейді.

Апат – тек инженерлік емес, саяси символизмнің де дағдарысы. Бұл оқиға КХДР-дың әскери қуатын көрсетеміз деген әрекеттерінің артында техникалық және құрылымдық әлсіздік жатқанын әшкереледі.