Жазылу
Қытай әскери парады Вашингтонды алаңдатты
Қытайдың Бейжің қаласында өткен соңғы әскери парады жаһандық саясаттың басты тақырыптарының біріне айналды. Бұл шарада Қытай басшылығы заманауи әскери техникасын, гипердыбыстық зымырандарын, стратегиялық бомбалаушыларын және теңіз күштерін паш етті. Көрсетілген қару-жарақ тек қана ішкі аудиторияға емес, ең алдымен сыртқы әлемге, әсіресе АҚШ-қа арналған саяси сигнал ретінде қабылданды.
Әлемдік сарапшылар парадты Қытайдың өзінің жаңа рөлін ашық жариялауы деп бағалады. Бұл ел енді аймақтық қана емес, ғаламдық держава екенін көрсеткісі келеді. Дональд Трамп үшін дәл осы сәт алаңдаушылық туғызды. Себебі АҚШ көп жылдар бойы әскери салада теңдессіз үстемдікке ие болып келсе, енді Қытайдың қарқынды дамуы бұл артықшылыққа нұқсан келтіруі мүмкін екенін айқын аңғартты.
Трамптың алаңдауына бірнеше себеп бар. Біріншіден, Қытай таныстырған гипердыбыстық қарулар АҚШ-тың қазіргі зымыранға қарсы қорғаныс жүйелерін айналып өте алады деген болжам бар. Екіншіден, теңіз күштерін күшейту арқылы Пекин Тынық мұхит аймағындағы ықпалын кеңейтіп отыр, бұл Вашингтонның аймақтағы дәстүрлі үстемдігіне тікелей қауіп төндіреді. Үшіншіден, әскери парад сауда және технологиялық текетіреспен қатар өткендіктен, АҚШ пен Қытай арасындағы шиеленіскен қарым-қатынасты одан әрі ушықтыра түсті.
Қытайдың мұндай әскери көрсетілімі тек қару-жарақ демонстрациясы ғана емес, геосаяси мәлімдеме ретінде қарастырылып отыр. Пекин әлемге өзінің «жаңа күш орталығы» екенін аңғартса, Вашингтон мұны өзінің ықпал аймағына жасалған сын-қатер деп қабылдады. Сондықтан да бұл парад Трамп үшін жай ғана салтанатты шара емес, алдағы жылдардағы АҚШ-Қытай қарым-қатынасының қандай бағытта өрбитінін көрсеткен маңызды белгі болды.
