Марат Жыланбаевтың ісі БҰҰ-ға тапсырылды

Human Rights Foundation (HRF) халықаралық құқық қорғау ұйымы Қазақстанда сотталған марафоншы Марат Жыланбаевқа қатысты материалдарды Біріккен ұлттар ұйымына тапсырды.
«Ұйым Жыланбаевтың ісін сөз және пікір бостандығы, бейбіт жиналыстар мен бірлестіктер бостандығы, судьялар мен адвокаттардың тәуелсіздігі жөніндегі арнайы баяндамашылардың, сондай-ақ заңсыз ұстау жөніндегі жұмыс тобының назарына ұсынады. Жыланбаевтың атынан ұсыныс түсті. HRF Жыланбаевтың ісін тергеуге арнайы процедураларды шақырады және Қазақстанды оны дереу босатуға шақырады», - деп мәлімдеді қор.
HRF International заңгері Кэти Холланд «Жыланбаевтың ісін шектен шығу деп» бағалады.
«Жыланбаев мырзаны соттаған Қылмыстық кодекстің баптарын БҰҰ-ның адам құқықтары және терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі арнайы баяндамашысы мен Адам құқықтары жөніндегі комитет анық емес және шектен шығу деп таныды. Қазақстан режимі оппозицияны дәйекті түрде «экстремистік» санатқа жатқызу арқылы келіспеушіліктерді басу үлгісін көрсетті», - деді HRF халықаралық заңгер Кейти Холланд.
Ұйым өз ұсынысында Жыланбаевтың негізгі құқықтарының, соның ішінде оның пікір білдіру және сөз бостандығы құқықтарының, сондай-ақ жиналыстар мен бірлестіктер бостандығының бұзылуын атап көрсетті. Сондай-ақ бұл ұсыныста Жыланбаевтың ісі бойынша тиісті процестің жоқтығы көрсетілген.
«Қазақстан Жыланбаев мырзаны сотқа дейінгі қамауда ұстау мерзімі 2023 жылдың шілдесінде аяқталуға тиіс болған кезде босатпады және ол сотталмай тұрып сотталған адаммен бірге камерада ұстады. Оның жабық сот отырысы қатаң бақылаудағы сот алқасының алдында өтті және оның куәгерлерді шақыру туралы өтінішінің біреуінен басқасының барлығы қанағаттандырылмады. Бұл жағдайда оның ұсталуын ақтау мүмкін емес», - деді Холланд.
Human Rights Foundation БҰҰ агенттіктерін Жыланбаевтың ісін тексеруге, ал Қазақстан билігін спортшыны дереу босатуға шақырды.
Айта кетейік, 2023 жылғы 29 қарашада Марат Жыланбаев 258-баптың 2-бөлігі (сот тыйым салған экстремистік ұйымды қаржыландыру) және 405-баптың 2-бөлігі (қоғамдық немесе діни бірлестіктің немесе өзге де ұйымның қызметіне қатысу) бойынша кінәлі деп танылып, жеті жылға бас бостандығынан айырылды.
Марат Жыланбаев халықаралық марафон жарыстарының жеңімпазы және жүлдегері. Ол Гиннестің рекордтар кітабына еніп, марафон бойынша жеті әлемдік рекорд орнатқан.