Ресей Украина бойынша 20 тармақтан тұратын бейбітшілік жоспарын қабылдамады

 Бұл туралы Bloomberg агенттігі Кремльге жақын дереккөздерге сілтеме жасап хабарлады.

Агенттік сұхбаттасушысының айтуынша, ұсынылған құжат  Ресей «принципті маңызды» деп санайтын бірқатар мәселелерді қамтымайды және көптеген сұрақтарға жауап бермейді. Атап айтқанда, Кремль Украина Қарулы күштеріне қойылатын шектеулерді едәуір күшейтуді талап етпек.

Кремльдің негізгі талаптары

Bloomberg дерегінше, Ресей НАТО-ның шығысқа қарай кеңеюіне жол бермейтін нақты кепілдіктерді талап етеді. Сонымен қатар, Украина Еуропалық одаққа қосылған жағдайда да оның бейтарап мәртебесі сақталуы тиіс деген ұстанымды алға тартып отыр. Мәскеудің пікірінше, Киев ұсынған құжатта Украинаның тек ядролық қарусыз мәртебесі ғана көрсетілген.

Сондай-ақ Ресей Украина армиясының соғыстан кейінгі санын шектеу жөніндегі ұсыныстармен келіспейді. Жобада бейбіт кезеңде Украина Қарулы күштерінің саны 800 мың әскери қызметкермен шектелуі мүмкін екені айтылған. Кремль бұл шартты «тым жұмсақ» деп бағалап отыр.

Бұған қоса, Мәскеу Украинадағы орыс тілінің мәртебесіне нақты кепілдіктер беруді, Батыс елдері енгізген санкцияларды алып тастауды және шетелде бұғатталған ресейлік активтердің тағдырына қатысты түсінік беруді талап етуде.

Соған қарамастан, Ресей тарапы бұл құжатты түбегейлі жоққа шығаруға дайын емес. Bloomberg мәліметінше, Мәскеу АҚШ президенті Доналд Трамппен қарым-қатынасты күрделендіргісі келмейді және ұсыныстарды «салқынқандылықпен» зерделеуге әзір екенін білдірген.

Зеленский жоспары нені көздейді?

24 желтоқсанда Володимир Зеленский Ресеймен соғысты аяқтауға бағытталған 20 тармақтан тұратын бейбітшілік жоспарын ресми түрде таныстырды. Құжатта:

• Мәскеу мен Киев арасындағы қақтығыс шебін халықаралық бақылау аясында шабуыл жасамау жөнінде келісім жасау;

• АҚШ, НАТО және Еуропа елдері тарапынан Украинаға қауіпсіздік кепілдіктерін беру (НАТО Жарғысының 5-бабына ұқсас үлгіде);

• Ресейдің Украина мен Еуропаға шабуыл жасамау саясатын заңнамалық тұрғыда бекіту;

• Украинаның егемендігін нақты мойындау қарастырылған.

Даулы аумақ мәселесі

Ең күрделі мәселе – аумақтық түйткіл. Киевтің ұсынысына сәйкес, Ресей әскерлері Днепропетровск, Николаев, Сумы және Харьков облыстарынан толықтай шығарылуы тиіс. Ал Донецк, Луганск, Запорожье және Херсон облыстарында қазіргі майдан шебі «қай жерде тұрсақ, сол жерде қалу» қағидасы бойынша уақытша бекітіледі.

Ресей болса, өз кезегінде Украина Қарулы күштерін Донецк облысынан әкетуді талап етіп отыр. Ал АҚШ тарапынан ымыралы нұсқа ретінде еркін экономикалық аймақ құру идеясы ұсынылған. Бұл жоба тек Украинада референдум өткізілгеннен кейін және барлық келісімдер пакеті мақұлданған жағдайда ғана іске асуы мүмкін.

Сарапшылардың пікірінше, бұл жағдай соғысты тоқтату жолындағы келіссөздердің әлі де ұзақ әрі күрделі болатынын көрсетеді.