Шығысқазақстандық ғалымдардың өнертабыстары медицинаға көмектеседі
Шығыс Қазақстан техникалық университетінде ауыр жарақаттарға көмектесетін бірегей имплантаттар мен титан пластиналары жасалып жатыр.
Бұл өнертабыстар арқылы бас сүйегінің сүйектерінің бөліктерін ауыстыруға да болатын көрінеді. Шамамен бір жылдан кейін дәрігерлердің қолында хирургтарға операция жасауға көмектесетін роботты алтыаяқты құрылғылар (гексоподтар) болуы мүмкін.
Сергей Руденко – жергілікті университет жанындағы смарт-инженерлік орталығының инженер-зерттеушісі. Ол қазір ерекше құрылғы – гексоподтарды жасау жобасына жетекшілік етеді. Ол ең күрделі сынықтардан кейін буындарды қалпына келтіруге арналған. Оның үстіне дәрігерлер ота жасап, ұсақталған сүйектерді көрмей-ақ жинай алады. Пульттер мен джойстиктер арқылы кішкене ғана тілімдердің көмегімен ота жасауға да болады.
Сергей Руденко, смарт инжиниринг орталығының ғылыми инженері:
— Бұл кезеңде қазірдің өзінде 3D үлгісі жасалып, өнім басып шығарылды және гексоподты, джойстикті және компьютердегі бағдарламаны басқару бағдарламасы жазылуда. Алдағы уақытта клиникалық зерттеулер жүргізілетін болады.
Бір жылдан кейін орталық ғалымдары мен Семей медицина университеті дәрігерлерінің бірлескен өнертабысы қазақстандықтарға жарақаттан тезірек және зардапсыз сауығып кетуге көмектесе алады.
Дмитрий Догадкин - орталықтың инженері. 3D модельдеу және басып шығаруға маманданған. Ол тек бөлшектерді ғана емес, адам денесінің болашақ бөліктерін басып шығарады. Мысалы, омыртқаға арналған кейдждер. Олар омыртқалардың бір-біріне үйкелісіне жол бермейді, бұл науқасқа ауырсынуды тудырады. Қазірдің өзінде клиникалық зерттеулер жүргізілуде. Ал бас сүйекке арналған тақталар әзірлену үстінде. Олар бастағы кез келген жараның астына тамаша сәйкес келеді және сүйек ақауын, тіпті оның маңызды бөлігі жетіспесе де жаба алады.
Дмитрий Догадкин, смарт инжиниринг орталығының инженері:
— МРТ және КТ суреттерінің арқасында жоғары дәлдікке қол жеткізіледі, яғни біз осы суреттерден модель жасаймыз. Біз ақауды ауыстыратын пластинаны өте дәл реттейміз. Ол ақаудың барлық контурларын қайталайды, яғни ол мүлдем көрінбейді. Эстетикалық функция орындалады, бас сүйегінің барлық сызықтары, бет симметриясы сақталады.
Енді ғалымдардың жаңа серіктесі пайда болды. Ұлттық нейрохирургия орталығы тұтас омыртқа жасау міндетін қойып отыр. Жұмыс зергерлік бұйымдар болады, бірақ техника мен қызметкерлер мұндай мүмкіндіктерді береді дейді мамандар.
Бағдат Азаматов, смарт инжиниринг орталығының басшысы:
– Бізде сандық басқаруы бар заманауи станоктар бар: аддитивті технологияларға арналған 3D принтер, металға арналған 3D принтер, пластмассаға арналған 3D принтер, термиялық секциялар, магнетронды шашыратқыш секциялар, микродоғаның тотығу секциялары.
Ең бастысы, барлық жобалар клиникалық сынақтардан өткеннен кейін. Бұл ұзақ процесс, тіпті бірнеше жылға созылуы мүмкін. Бірақ жаңа технологиялар қауіпсіз болуы керек дейді мамандар.