Терроризмге қарсы профилактикалық шаралардың нәтижесі көп

2019 жылдыңалғашқы 10 айында шекара қызметкерлері шетелдік саяхатшылардың жалғанқұжаттармен Қазақстанға кіруге немесе транзитпен өтуге тырысқаны туралы ақпаратжеткізіп отырды.

 Мысалы, қазан айында Алматы әуежайындаұсталған итальяндық паспорттары бар екі ирандық әйел анықталды. Соңғы жылдарыҚазақстан радиолокациялық жүйелерді, инспекциялық жабдықтар мен көлік құралдарынжәне арнайы мобильді инспекциялық топтарды қосу арқылы өзінің оңтүстікшекарасындағы қауіпсіздікті нығайтты. Үкімет БҰҰ Қауіпсіздік кеңесінің 2178-қарарынасәйкес қазақстандықтардың Сирия мен Ирактағы әскери операцияларға қатысуға кетуінежол бермеу үшін белсенді жұмыс жасады.

Терроризмді қаржыландыруғақарсы іс-қимыл: Қазақстан Еуразиялық топ мүшесі болып табылады. Бас прокуратуражанындағы Қылмыстық статистика комитеті 2019 жылдың алғашқы 10 айындатерроризмді қаржыландыруға қатысты үш іс сот жүйесіне өткізілгенін хабарлады.

Зорлық-зомбылық экстремизмінеқарсы іс-қимыл: Қазақстанның бес жылдық стратегиясы құқық қорғау қызметінеүлкен мән берілген. Стратегия жастарды үкіметтің санкциялаған исламнұсқаларында тәрбиелеуге және әлеуметтік бағдарламалар мен экономикалықмүмкіндіктер арқылы «радикализмге» балама ұсынуға бағытталған. Үкіметтің Діністері жөніндегі комитеті бүкіл республика бойынша халықпен тікелей жұмысжүргізді. Үкімет «экстремизм» қылмысы үшін сотталған адамдар мен олардыңтуыстарын қалпына келтіру және реинтеграциялау бағдарламаларын жүзеге асырудыжалғастырып жатыр. Сириядан оралған Қазақстандық әйелдер мен балалардысауықтыруға және реинтеграциялауға көмектесу үшін үкімет елде психикалықденсаулық, діни білім беру және басқа да қызметтерді ұсынатын 17 орталық құрды.

Қазақстан үкіметі«экстремистік» хабарламалардың санын азайту үшін интернеттегі контенттергецензура жүргізіп отыр. Мемлекеттік органдармен байланысқан діни сарапшыларәлеуметтік желілерде топтар құрды, онда олар сенімді ақпарат жариялай отырып, пайдаланушылардың«діни экстремизм» туралы сұрақтарына жауап береді. Дін істері комитетініңқызметкерлері жергілікті имамдар, ҮЕҰ және БАҚ үшін тренингтер жиі өткізугетырысады. Мәселен, 10-11 желтоқсанда үкімет Алматыда террористерді оңалту жәнереинтеграциялау бойынша аймақтық семинар өткізді.

Қазақстандық агенттіктер АҚШпен халықаралық ұйымдармен, мысалы, БҰҰ Даму жөніндегі бағдарламасы, БҰҰ Есірткіжәне қылмыс жөніндегі басқармасы және ЕҚЫҰ-да, террористік саяхат пен Ортақосалдықтар мен тәуекелдер жүйесінің алдын алу бойынша түрлі жобалардасеріктестік жасады. «С5+1» дипломатиялық платформасының мүшесі ретіндеҚазақстан аймақтық КТ-мен ынтымақтасатын қауіпсіздік жөніндегі «C5+1» жұмыстобына белсенді қатысады. 2019 жылдың желтоқсанында Ұлттық қауіпсіздік комитетіАҚШ мемлекетімен Нұр-Сұлтан қаласында Ұлттық интеллектуалды термоядролық жасушақұру туралы келісім жасасты. АҚШ-тың жаттығулары мен жабдықтары арқылы ұяшыққорғаныс министрлігі, шекара қызметі, ҰҚК және халықаралық ақпарат көздерінбіріктіріп, аймақтық терроризмге қарсы күресті күшейтеді. Сондай-ақ, ҚазақстанБҰҰ Есірткі және қылмыс жөніндегі бюросының басшылығымен 2019 жылдың сәуіріндеАлматыға террористік сапарларды анықтау және алдын алу бойынша аймақтық семинарөткізді. Бұған қоса, Қазақстан Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымына,Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына (ТМД) және Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүшеретінде КТ-ға қатысты жаттығулар мен тренингтерге қатысады.

2019 жылы ТМД саммиті барысындаҚазақстан терроризмге қарсы бірлескен күрес, оның ішінде «экстремизмге,халықтың радикализациясына, терроризмді қаржыландыруға қарсы» алдын алушараларын, сондай-ақ азаматтық қоғам мен бұқаралық ақпарат құралдарын тартаотырып, арнайы тренингтер өткізетін ТМД мүшелерінің арасындағы ынтымақтастық,сондай-ақ ықтимал қауіптерге дер кезінде ден қою үшін заманауи технологиялардықолдану туралы келісімге қол қойды.

Еркежан АРЫН