Жобалар
Редакциямен байланыс
Жарнама
Бүгін, 14:00

Трамп Путинге қандай келісім ұсынбақ?

Путин мен Трамп
Путин мен Трамп. Фото: ЖИ

 АҚШ президенті Дональд Трамптың Ресей президенті Владимир Путинмен алдағы Аляскадағы кездесуі қарсаңында жаңа деректер жарияланды. Бірқатар халықаралық БАҚ мәліметінше, Трамп Украинадағы соғысты тоқтату үшін Мәскеуге «жер — бейбітшілік» формуласына негізделген келісім ұсынуды жоспарлап отыр.

The Washington Post-тың хабарлауынша, Трамп Путиннен нақты шарттарды қай аумақтар және қандай қауіпсіздік кепілдіктері аясында берілуі мүмкін екенін анықтауды сұрамақ. Бұл ұсыныс Украина Конституциясына тікелей қайшы келеді, өйткені құжат елдің аумақтық тұтастығын өзгертетін кез келген келісімді жоққа шығарады. Украина президенті Владимир Зеленский мұндай бастаманы «өлі жоба» деп атап, қабылдамайтынын қатаң мәлімдеді.

Ақпарат көздерінің дерегінше, Трамп Ресейге бірқатар экономикалық жеңілдіктер ұсынуы мүмкін. Оның ішінде әскери-әуе өнеркәсібіне қатысты санкцияларды жеңілдету, сирек кездесетін жер элементтеріне (соның ішінде литий) қол жеткізу, мұнай мен газ секторындағы бірлескен жобаларға мүмкіндік беру бар. Сонымен қатар, америкалық ірі компаниялардың, әсіресе Boeing сияқты корпорациялардың ресейлік нарыққа қайта кіруіне жол ашу да қарастырылып отыр.

Егер Мәскеу ұсынылған бейбіт келісімді қабылдамаса, Трамп Ресейге қарсы жаңа, қатаң санкциялар енгізуге дайын екенін жеткізген. Бұдан бөлек, келісім жүзеге асқан жағдайда Ресей, АҚШ және Украина басшылары қатысатын үшжақты саммит өткізу мүмкіндігі талқылануда.

Украина тарапы аумақтық келісімдерге үзілді-кесілді қарсы. Зеленскийдің айтуынша, бейбітшілік тек Киевтің және оның одақтастарының толық қатысуымен ғана орнауы мүмкін. Еуропалық елдер де Трамптың бұл жоспарына сақтықпен қарап, келісім тек халықаралық құқық пен Украинаның егемендігі сақталған жағдайда ғана жүзеге асуы тиіс екенін атап өтуде.

Трамптың ұсынысы халықаралық саясат сахнасында қызу талқыланып жатыр. Бір жағынан, ол қақтығысты тоқтатуға бағытталған қадам ретінде бағаланса, екінші жағынан, Украина үшін бұл аумақтық тұтастықтан айрылу қаупін тудырады. Алдағы Аляскадағы кездесу нәтижесі соғыстың болашағына және аймақтық қауіпсіздік архитектурасына тікелей әсер етуі мүмкін.