Тыңда, мемлекет! Аналарға қолдау көрсетейік
1944 жылы кеңес одағында «Батыр ана» ордені бекітілді. Көпбалалы отбасыларға ай сайын жәрдемақы берілді.
Соғыс зардабынан кейін кеңес халқының санасы өзгерді. Елдің басты байлығы – адам деген түсінік қалыптасты.Статистикаға сүйенсек, Қазақстандағы көпбалалы отбасылардың 80 пайызы кедейлік шегінен төмен тұрады. 31 телеарна әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларды қиын күн күтіп тұрғанын айтады. Биылғы жылы инфляция деңгейі 15 пайызға жетті. Жәрдемақы жеткіліксіз, тамақ қымбаттап барады.Балалар – еліміздің болашағы екенін ұмытпаған жөн. Бала тәрбиесі – ауыр да жауапты жүк. Қоғам қайраткері, белсенді Ақмарал Басированың пікірінше, көпбалалы отбасылар халықтың ең осал санатына жатады.«Мен қоғам қайраткерімін, Алатау ауданындағы ананы қолдау орталығының басшысымын. Ауданымызда 12 мың әйел тіркелген. 60 пайызы – көпбалалы аналар. 4 және одан да көп бала тәрбиелеп отырған жалғызбасты аналар бар. Олардың тіршілігі ауыр. Балаларды тамақтандыру, киіндіру, аяқ киім әперу қиындап барады. Бағаның бәрі өсіп жатыр», – дейді Басирова.Қоғам қайраткерінің айтуынша, мемлекет бұл бағытта жұмыс істеуі керек. Балаларды қамтамасыз ету – биліктің басты міндеті. Мемлекет өз болашағына жауапты. Отбасына тек мемлекет көмектесіп қана қоймай, онымен бірге жеке кәсіпкерлер де өз үлесін қосу керек деп ойлаймыз. Сарапшылардың көпшілігі Қазақстанда ана капиталын мемлекеттік деңгейде енгізетін уақыт жетті деп есептейді.Бұл пікірді Мәжіліс депутаты Ақбөпе Әбілқасымова да айтады. Әбілқасымованың пікірінше, адам ресурсы – елдің басты байлығы. Қазақстанда адам әлеуетінің сандық және сапалық жағынан өсуі үшін үкіметтің бағытын өзгерту маңызды. Қазақстан – ресурстарға бай мемлекет. Елдегі барлық баланы қамтамасыз етуге қаражат жеткілікті. Қазақстанда 19 миллион адам тұрады. Халыққа жақсы тамақ, шаңырақ, сапалы білім қажет.Маңғыстаулық көпбалалы аналар биыл жәрдемақының аздығына шағымданды. Әйелдердің наразылығы азық-түлік бағасының өсуімен байланысты. Бағалар өсіп жатыр, бірақ жәрдемақы сол деңгейде. Аналардан АӘК-ті көтеруді сұрайды. Алты балаға 60 мың теңге алады. Көзіне жас алған әйелдер әкімдіктің бұл саясатына наразылығын білдірді.
Ал жеке кәсіпорындар ше?
Қазақстандық «Tиолайн» компаниясы анаға сапалы қолдау көрсететін жекеменшік кәсіпорын. «Тиолайн» компаниясында лайықты жалақыдан басқа, ана капиталы енгізілді. Бір бала туғаны үшін қызметкерлер бір миллион теңге алады. Екіншісі үшін – 2 млн тенге. Үшіншіге үш миллион теңге.Обухов тау-кен байыту комбинатының директоры Виктор Долгалевтің айтуынша, баланың дүниеге келуі – қуаныш. Бірақ одан кейін күрделі жағдайлар туындайды. Балаларға киім-кешек сатып алу, оларды тамақтандыру, қажеттіліктерін қанағаттандыру керек. Қызметкерлеріне көмектесу үшін компания аналарға декреттік демалысын төлеп қана қоймай, ақшалай сертификаттар мен бала тууды ынталандыруға кірісті.Жақында ЖШС директоры Виктор Долгалев тау-кен байыту комбинатында нәрестелі болған қызметкерлерін құттықтап, оларға сертификаттар табыс етті. «Тиолайнның» декретке шыққан қызметкерлеріне біржолғы жылдық жалақы төленді.«Мен бір нәрсені айтқым келеді. Қандай қиыншылық болса да, жолымызда қандай қиыншылық шықса да, бала – Құдайдың үлкен сыйы. Бұл балалар кішкентай. Бірақ олар өспей ме. Жаңа өмір. Олар жақсы тәрбие алуы тиіс. Біздің тау-кен байыту комбинатында жақсы адамдар жиналған. Мен оларға сенемін. Сондықтан аналарды қолдау жағын жақсартқым келеді. Екінші балаға үш миллион төлейміз. Үшінші бала үшін – төрт жарым миллион теңге. Үш баланы дүниеге әкелсеңіз де, әрі қарай өзіңіз шешіңіз. Өмір жалғасып жатыр. Бұл біздің ел. Барша қазақстандықтарға отбасында кемінде үш баласы болғанын тілеймін», – деді Долгалев қызметкерлер алдындағы құттықтау сөзінде.Қызметкерлер ана капиталын ұлғайту идеясын қуана қабылдады. Қуаныштарын баса алмады. «Тиолайн» компаниясы Көкшетау қаласында бөбекжай-балабақша салуды жоспарлап отыр. Балалардың ата-аналары қолдауды сезінуі және баласы өскен соң жұмысты жалғастыра алатынын білуі үшін.Мемлекетіміз аналарға «Тиолайн» компаниясы сияқты қамқорлық жасаса, біз мүлдем жаңа, жақсы Қазақстан болар едік.Айтпақшы, көпбалалы аналарды қолдаудың мемлекеттік шарасы ретіндегі «Ана капиталы» Ресей Федерациясында алғаш рет 2007 жылы пайда болды. Ресей азаматтығы бар отбасыға бала асырап алғанда немесе босанғанда 483 882 рубль немесе біздің ақшамен 3 822 667 теңге беріледі.