АҚШ Қырғызстанның 4 компаниясына санкция салды. Олар туралы не белгілі?

Бұл туралы АҚШ Қаржы министрлігі хабарлады. Шешім Ресей Федерациясына тыйым салынған технологияларды жеткізуге байланысты қабылданды.

24.kg редакциясы санкцияға ұшыраған компаниялар туралы  жазды.

«РМ Дизайн энд Девелопмент" ЖШС

Компания 2022 жылдың наурыз айында Бішкек еркін экономикалық аймағында тіркелген. Оның жетекшісі және негізін салушы Маров Шәкір Рашидұлы. Ресми түрде ЖШС электронды және телекоммуникациялық жабдықтардың құрамдас бөліктерінің көтерме саудасымен айналысады.

Өткен жылы кәсіпорын 2 миллион 682 мың сом салық төлеген. Компания алғашқы кедендік төлемдерді ресми тіркеуден өткеннен кейін бір айдан кейін төлей бастады.

«2023 жылы кәсіпорын жеткізілім көлемін айтарлықтай ұлғайтты. Бұған салық төлемдері туралы ақпарат дәлел. 2023 жылдың 13 шілдесіне 26 миллион 638,7 мың сом төленді, оның ішінде 24,1 миллионы табыс салығы. Кәсіпорын жеткізілімдерді дәл осындай белсенді режимде жеткізеді», — деп жазады басылым.

АҚШ билігінің мәліметінше, Ресейге қос мақсаттағы тауарларды, соның ішінде жартылай өткізгіш құрылғыларды, электронды интегралды схемаларды және конденсаторларды жеткізеді.Оның ішінде тауарлар ресейлік қорғаныс кәсіпорындарын электроникамен қамтамасыз ететін фирмаларға сатылады. Бұлар: «Базис Трейд Прософт» (БТП), «Радиотехснаб» (РТС), «Регион-Проф» (Region-Prof). Олардың барлығы санкциялар тізіміне енгізілген.

«Прогресс Лидер» ЖШС

2022 жылдың наурыз айында Бішкек қаласының Октябрь ауданында құрылған. Оның жетекшісі және негізін қалаушы — Татьяна Григорьевна Иванова. Ресми түрде ЖШС арнайы емес көтерме саудамен айналысады.

"Өткен жылы компания 1,7 миллион сом салық төлеген. Оның 1,5 миллионы 2022 жылдың тамыз айында үшінші елдерден әкелінген тауарларға ҚҚС ретінде төленген. Бір қызығы, биылғы жылы төлемдер айтарлықтай азайған. 2023 жылдың басынан бері компания тек негізгі салық және сақтандыру төлемдері 190 000 сом төлеген», — деп жазады мақала авторлары.

«Прогресс Лидер» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ресейлік Siaisi (CIC) компаниясына тауар жеткізгені белгілі. Бұл кәсіпорын негізінен электронды және оптикалық жабдықтармен, сондай-ақ компьютерлер мен соған байланысты жабдықтармен айналысады. Таңғажайып сәйкестік,  CIC Ресей Федерациясының азаматы Иванова Татьяна Григорьевнаға тиесілі — «Прогресс Лидер» иесінің толық аты-жөні де осындай. АҚШ билігі бұл бір адам деп есептейді.

«ГТМЭ Технологии» ЖАҚ

Өткен жылдың маусым айында Бішкектің Бірінші Май ауданында құрылған. Компания компьютерлер мен перифериялық құрылғыларды шығарумен айналысады. Серіктестіктің негізін қалаушы және жетекшісі — Наргиза Марселевна Марселева. Ол сонымен қатар «Пронова» және «Заң және бизнес» заңгерлік компаниялардың басшысы немесе құрылтайшысы.

Шетелдіктердің серіктестер «Мюллер Маркт», «АйронВУД» және «Азбел Восток».жауапкершілігі шектеулі серіктестіктері де «ГТМЭ Технологии-де» бір мекенжайда тіркелген.  Бұл ұйымдардың барлығы көтерме-мамандандырылмаған  саудамен айналысады.

Өткен жылы «ГТМЭ Технологии» ЖАҚ мемлекет қазынасына 7 миллион 847,8 мың сом салық  төлеген.  2023 жылдың басынан бері мемлекет қазынасына 7,4 миллион сом салық пен төлемдер түскен. Компаниядан тауарларды әкелу бойынша салықтар мен төлемдердің құрылымы бұрынғысынша сақталмаған", — деді басылым.

АҚШ Қаржы министрлігінің мәліметінше, компания Ресейге, соның ішінде қосымша FinCEN-BIS ескертуіне енгізілген жоғары басымдықтағы тауарларды жеткізген. Бұл тантал конденсаторлары және электронды интегралдық схемалар болды. «ГТМЭ Технологии-дің» негізгі тұтынушысы электронды және цифрлық жабдықты жеткізуші ресейлік Technologies Systems and Complexes Limited (TSC) компаниясы.

«Карголайн» ЖШС

2022 жылы наурызда Бішкек қаласының Октябрь ауданында тіркелген. Негізгі қызмет түрі жүк әуе көлігі саласы. Басшысы және құрылтайшысы — Азамат Мұқанбетұлы Алқадыров. Ол сондай-ақ басқа ЖШС – «Аэротрейд-тің» иесі және басшысы ретінде тіркелген. Бұл кәсіпорынның қызмет саласы «Карголайнға» ұқсас.

«Былтыр «Карголайн» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 1 миллион 694,2 мың сом салық төледі. Негізгі сома үшінші елдерден келетін тауарларға ҚҚС төлеу және «Манас» және Солтүстік-Шығыс кедендерінде тауарларды кедендік ресімдеу үшін алымдар болған. Биыл компания небәрі 713,4 мың сом төледі. Негізінен бұл өткен жылдың қорытындысы бойынша ірі көлемдегі бірыңғай салық төлемі», — делінген мақалада.

Компания Ресей Федерациясына, соның ішінде АҚШ бақылайтын әуе компанияларына тікелей миллиондаған доллар тұратын ұшақтарды жеткізгендіктен санкцияларға ұшырады.

Санкциялар тағы кімге әсер етуі мүмкін

Басылымның мәліметінше, Қырғызстанда Ресейге тыйым салынған технологияларды саудалағаны үшін санкцияға ұшырауы мүмкін басқа да компаниялар болуы мүмкін. Солардың бірі – «Импульс Инвест» ЖШС. Былтыр Жамбыл облысында олар Қырғызстаннан Ресейге заңсыз тасымалдамақ болған дрондар партиясы тәркіленді. The Washington Post қытайлық DJI Agras T-30 пилотсыз ұшақтар партиясын қырғыз компаниясы Ресей Федерациясындағы компанияларға қайта сату ниетімен сатып алған деп санайды. Экономика және сауда министрлігі оқиға өткен жылы орын алып, компания жазаланғанын мәлімдеді.

Қырғызстан АҚШ-тың санкция қаупіне жауап берді

Еске салайық, бұған дейін АҚШ президентінің әкімшілігі Ресейге санкцияланған тауарларды жеткізуді тоқтату үшін Қырғызстанға жаңа экономикалық шараларды әзірлеп жатқаны хабарланған болатын.