Азаматтық қоғам — мемлекеттің сенімді серіктесі

Бұл тұжырым тек ілтипат емес, мемлекет пен қоғам арасындағы жаңа саяси мәдениеттің нышаны.

Қоғамды басқару мен реформаларды жүзеге асыруда халықтың белсенді қатысуы – тұрақтылықтың басты шарты. Соңғы жылдары Қазақстанда 18 мыңнан астам үкіметтік емес ұйым түрлі салада жұмыс істейді: экология, инклюзия, жастар саясаты, құқық қорғау, мәдени мұра, денсаулық сақтау. Бұлардың әрқайсысы белгілі бір әлеуметтік мәселені билік құрылымдарына жеткізуші және оны шешуге үлес қосушы.

Президент атап өткендей, соңғы бес жылда мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс пен гранттарға бөлінген қаржы көлемі екі есеге артқан. Бұл — үкіметтік емес сектордың мемлекет алдында жауапкершілігі артып, нақты нәтиже күтудің көрсеткіші. Азаматтық қоғамды дамыту тек қаржылық қолдау емес, құқықтық негіз бен ашықтықты талап етеді. Осы тұрғыда қабылданған «Қоғамдық бақылау туралы» заң, онлайн-петиция институты, 2030 жылға дейінгі азаматтық қоғамды дамыту тұжырымдамасы – қоғам мен билік арасындағы диалогты жүйелі жолға қоюға бағытталған.

Бүгінде азаматтық бастамалар қоғамдағы сенім мен жауапкершілік мәдениетін қалыптастыруда. «Адал азамат», «Таза Қазақстан» секілді қағидаттар саяси риторикадан нақты іске айналуда. Бұл — халықтың билікке деген сенімін арттыратын маңызды үдеріс.

Азаматтық қоғам – демократияның іргетасы. Ол билікті бақылаушы ғана емес, оны толықтырып, тиімді етуші күш. Тоқаевтың «Әділетті Қазақстан» тұжырымдамасы осы идеяға сүйенеді: әділетті елді тек билік емес, белсенді азаматтар қауымдастығы құра алады.

Мемлекет пен қоғам арасындағы сенім – елдің стратегиялық капиталы. Ал сенімнің негізі – ашықтық пен диалог. Сондықтан үкіметтік емес ұйымдар мен белсенділердің рөлі алдағы жылдары тек күшейе түспек. Қазақстандағы азаматтық қоғам эволюциясы енді жаңа сапаға өтіп жатыр: сыннан серіктестікке, күдік пен қақтығыстан – өзара сенімге қарай.