«Бастау Бизнес»: Әлеуметтік осал топтағы азаматтарға 4 мыңнан астам грант бөлінді

Бүгінде аталған жоба аясында кәсіпкерлік негіздеріне 38 мыңнан астам адам оқытылған. Сонымен қатар, оқуын аяқтап, сертификат алған адамдар саны 24 мыңнан асады. Ал, әлеуметтік кәсіптік бағдарлаудан өткен 110 мыңнан астам қазақстандық қызмет саласын өздері таңдаған.

Одан бөлек, елдің әлеуметтік осал топтарына жататын азаматтар үшін 4 мыңнан астам грант бөлінген. Оның мөлшері 400 АЕК-ті құрайды. Бұл аталған санаттағы азаматтардың жаңа бизнес бастамаларын қолдап, әрі қарай жүзеге асыруларын қамтамасыз етеді деп күтілуде.

Қазақстанда өз шағын бизнесін ашқысы келетіндерге грант бөлу тетігі бұрыннан қарастырылған.

Жалпы, кәсіпкерлік табыс «орташа» пайдадан ерекшеленеді және өндіріс факторларының ерекше ұтымды үйлесуі нәтижесінде пайда болатын, әлеуметтік факторлармен салыстырғанда жеке шығындардың азаюына әкелетін «артық пайда» ретінде анықталады, оның негізінде нарықтық баға қалыптасады.

Экономикалық теорияда кәсіпкерлік кірісті түсіну экономикалық (есептік) шығындар теориясына негізделеді, оған сәйкес кәсіпкерлік табыс қалыпты пайда және экономикалық пайда (үстеме пайда) болып бөлінеді.

Бухгалтерлік (сыртқы) шығындар – есепке алынған ақшалай төлемдер мен шығыстар, тартылған ресурстар үшін комиссиялар.

Ішкі (субъективті) – шаруашылық жүргізуші субъект ретінде кәсіпкердің қаржылық қызметінде есепке алынбайтын өз ресурстарының шығындары. Ішкі шығындарға кәсiпкер үшiн қалыпты пайда мен мүмкiндiк шығындары жатады.

Мүмкіндік шығындары – бұл рента, капиталға пайыз және жалақы ретінде әрекет ететін өз ресурстарын (мүлікті, еңбекті, капиталды) балама пайдаланудан болатын мүмкін болатын максималды табыс.

Қалыпты пайда – кәсіпкерлік қабілеттерін іске асырғаны үшін ең төменгі сыйақы, ол кәсіпкерді бизнестің белгілі бір саласында ұстауға жеткілікті.

Кәсіпкердің пайдасы мен шығыны оның шешімдерімен бірге жүретін тәуекел мен белгісіздіктің салдары болып табылады. Пайда өндіріс факторларының дұрыс анықталған сатып алу бағасы мен алынған өнімді сатуға болатын белгісіз баға арасындағы айырмашылыққа байланысты. Кантильонның ізбасарлары кәсіпкерлік кірісті капитал мен жалақыдан алынатын табыстан сапалық жағынан ерекшеленетін тәуекел үшін төлем ретінде анықтады. Америкалық экономист Ф.Найт (1885-1974) тәуекел мен белгісіздік ұғымдарын ажыратып, кәсіпкерлік табыстың пайда болуын тәуекелдің кез келген түрімен емес, тек нақты белгісіздіктің салдарымен байланыстырды, сондықтан ол анықтады. оның екі категориясы:

1. Табиғаты бойынша бірегей емес немесе экономикалық өмірде типтелген және оны сақтандыру түріндегі шығындардың тұрақты элементі ретінде есепке алуға болатын сақтандырылған тәуекел. Осылайша, тәуекел белгісіздік факторы бола алмайды және сәйкесінше оның пайдасы мен шығынының себебі ретінде қызмет етеді.

2. Кәсіпкерлік функция бірегей белгісіздік және кәсіпкердің соңғы жауапкершілігі жағдайында өткен тәжірибеге қатысты тән емес жағдайда іске асырылады. Оқиғалардың ықтималдық сипаты белгісіз жағдайда, тәуелсіз кәсіпкерлік пайымдау қабілеті және белгісіздікті жеңу қабілеті ерекше маңызға ие, оны сақтандыру мүмкін емес, өйткені ол кездейсоқ факторлардың экономикалық жағдайлармен және олардың мінез-құлқымен үйлесуге байланысты. кәсіпкер.

Кәсіпкерлік табысқа әкелетін жалғыз тәуекел - бұл өзінің табиғаты бойынша сақтандыруға, капиталдандыруға немесе жалақымен өтеуге болмайтын түпкілікті жауапкершілік тұжырымдамасынан туындайтын бірегей белгісіздік.

Кәсіпкерліктің аталған ең маңызды белгілері өзара байланысты және бір уақытта әрекет етеді.

Кәсіпкерлік экономикалық құбылыс ретінде қазірдің өзінде бизнес категориясы болып табылады, бірақ экономикалық тәжірибеде олар жиі анықталады. Алайда бұлар синонимдер немесе сәйкестіктер емес, дегенмен олар мағыналық ұғымдарға өте жақын.

Кәсіпкерлік кәсіпкерліктен кеңірек, өйткені ол нарықтық экономиканың барлық қатысушылары арасында туындайтын қатынастарды қамтиды және тек кәсіпкерлерді ғана емес, сонымен қатар тұтынушыларды, қызметкерлерді, мемлекеттік органдарды қамтиды.

Кәсіпкерлік өз айналымына нарықтың барлық қатысушыларын емес, оның субъектісін, кәсіпкерді қосады. Кәсіпкерлік өзінің айналасында жеке тұлғаға деген құрмет қалыптасатын, өзін-өзі бекітуге ұмтылысын жүзеге асыратын, адамдардың шығармашылық әлеуетін босатуға мүмкіндік беретін, оларға қызмет саласын қамтамасыз ететін және басқару түрі ретінде әрекет ететін ортаны жасайды. Қоғамды демократияландырудың салдары ретінде кәсіпкерліктің өзі экономикалық құрылымдарға және адамдардың психологиясына еніп, қоғамды және жеке адамды өндірістің әдеттегі тоқырауынан босату процесін қолдайды, ойлау түрін, тәсілін қалыптастырады. өмір. Кәсіпкерліксіз бизнес болмайды, бұл оның жүйесінің элементі ғана емес, сонымен қатар даму факторы.

Кәсіпкерлікті дамыту дегеніміз – экономиканы ұтымды ету, бәсекеге қабілеттілікті арттыру, пайдаланылмайтын немесе нашар пайдаланылған ресурстар балластынан құтылу, қоғамның негізгі әлеуетін – адамды неғұрлым толық іске асыру. Осы себепті кәсіпкерлік социалистік немесе капиталистік бола алмайды. Ол бизнестің, нарықтық экономиканың құрамдас бөлігі болып табылады және еркін нарықтық орта қалыптасқан жерде ғана дамиды.

Кәсіпкерлікті бизнестің элементі ретінде еңбектен, шаруашылықтан, иеліктен бөлуге болмайды. Жұмыссыз кәсіп жоқ. Еңбек және кәсіпкерлік материалдық және рухани игіліктерді өндіруге бағытталған мақсатты қызмет процестері, бірақ кәсіпкерлік үшін еңбек оның дамуының негізгі шарты және өмірлік игіліктер жасаудың көзі болса, кәсіпкерлік еңбекті шығармашылық, саналы қабілетпен ұрықтандыратын құрал болып табылады. құрамдас, бұл қызметті таңдаған субъектілердің өзін-өзі мәжбүрлеуімен, олардың қызығушылықтарымен және еңбектің соңғы нәтижелеріне тікелей қатысуымен сипатталатын қызметтің мазмұнды, сапалы жағы.

Кәсіпкерлік – шаруашылықты басқарудың сапалы жаңа тиімді түрі, ол оны басқарудың прогрессивті әдістерін, әдістерін, әдістерін, сонымен қатар нақты меншік иесін, өндіріс иесін қажет етеді. Сонымен, кәсіпкерлік экономикалық категория, бизнес элементі, бизнес түрі және өмір салты ретінде әрекет етеді.