«Еститін үкімет» азаматтарға ыңғайлы платформалар ұсынады

Мұны әртүрлі құралдар арқылы жасауға болады.

Байланыс арналарын ашу. Тыңдаушы мемлекетте үкімет азаматтарға пікір, идеялар және кері байланыс алмасу үшін қолжетімді және ыңғайлы платформалар ұсынады. Бұл цифрлық платформалар, қоғамдық жиналыстар немесе басқа тәсілдер арқылы жасалуы мүмкін.

Белсенді өзара әрекеттесу. Мемлекет азаматтардың сөз сөйлеуін күтпей, олармен араласу мүмкіндіктерін белсенді түрде іздейді. Бұл әр түрлі дауыстардың естілуін қамтамасыз ету үшін белгілі бір қауымдастықтармен немесе қызығушылық топтарымен байланысуды қамтуы мүмкін.

Ашық шешім қабылдау. Үкімет шешімдер қабылдау үдерісінің ашықтығын қамтамасыз етіп, азаматтардың саясаттың қалай құрастырылып, жүзеге асырылатынын түсінуін қамтамасыз етеді. Мұндай ашықтық үкімет пен қоғам арасындағы сенімді нығайтуға көмектеседі.

Кері байланыс циклдері. Азаматтарға олардың пікірі саяси шешімдерге қалай әсер еткені туралы кері байланысты қамтамасыз ету тетіктерін құру өте маңызды. Бұл олардың дауыстарының бағаланатынын және маңызды екенін көрсетуге көмектеседі.

Саясатқа бейімделу. Үкімет азаматтардан алынған кері байланыс негізінде саясатты бейімдеуге дайын болуы керек. Бұл икемділік қоғамның өзгеретін қажеттіліктері мен басымдықтарын қанағаттандыру үшін өте маңызды.

Мәліметтерді жинау және талдау. Үкімет саяси шешімдер қабылдау үшін әртүрлі көздерден деректерді жинайды және талдайды. Бұған сандық деректер (мысалы, сауалнамалар, статистика) және сапалы деректер (мысалы, қоғамдық пікірлер, баяндаулар) кіреді.

Мәдени сезімталдық және инклюзивтілік. «Тыңдаушы мемлекет» тәсілі қоғамдағы көзқарастардың әртүрлілігін мойындайды және әлеуметтік-экономикалық жағдайына, этникалық тегіне, жынысына немесе басқа факторларға қарамастан барлық дауыстардың қамтылуын қамтамасыз ету үшін қадамдар жасайды.

«Тыңдаушы/еститін мемлекет» концепциясы үкімет азаматтардың қажеттіліктері мен тілектеріне жауап бергенде тиімдірек болады деген сенімге негізделген. Қоғамды белсенді тыңдау және онымен араласу арқылы үкіметтер неғұрлым өзекті, әділ және тұрақты саясатты жасай алады. Бұл тәсіл мемлекеттік институттарға деген сенімнің артуына алып келеді және сайып келгенде, неғұрлым инклюзивті және демократиялық қоғам құруға көмектеседі.

Мемлекет басшысының 2019 жылғы 2 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында «азаматтардың барлық сындарлы өтініштеріне жедел және тиімді жауап беретін «Есті мемлекет» тұжырымдамасын іске асыру» міндеті қойылған болатын. Содан бері билік пен қоғам арасындағы байланыс тетіктері жетілдірілді.

Сол жылы ол: «Бұқаралық ақпарат құралдарында, әлеуметтік желілерде жарияланған үндеу мен резонансқа толы жарияланымдарға орай атқарылған істерді халыққа жеткізу қажет, біз азаматтарды цифрлармен, фактілермен, іс-әрекеттермен сендіру, жедел әрекет ету арқылы сенімін қайтаруымыз керек. азаматтардың сыны мен сындарлы ұсыныстарына, сондықтан да «Тыңдаушы» ұғымына көшу қажет мемлекет.» Барлық осы сұрақтардың жауабы мемлекеттік органдардың құрылымында көрініс табуы тиіс», деді.

Бүгінгі таңда Қазақстанда мемлекет пен азаматтар арасындағы келесі байланыс арналары бар:

Келесі цифрлық платформалары бар цифрлық ашық үкімет жүйесі: «Ашық деректер» data.egov.kz – ел азаматтарының еркін қолжетімділігінде деректер жиынын жариялау арқылы мемлекеттік органдар қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету;

«Ашық диалог» dialog.egov.kz – мемлекеттік органдарға және квазимемлекеттік сектор ұйымдарына өтініштер қабылдау үшін;

«Ашық құқықтық актілер» legalacts.egov.kz – нормативтік құқықтық актілердің жобаларын талқылау жүргізіледі;

«Ашық бюджеттер» budget.egov.kz – бюджет процесіне азаматтық қатысу арқылы бюджет қаражатын қалыптастыру мен бөлудің ашықтығын қамтамасыз ету;

Мемлекеттік органдардың қызметін бағалау https://evaluation.egov.kz/ – мемлекеттік органдардың жұмысын бағалауды таба аласыз.

Ашық деректер порталының мәліметі бойынша барлығы 3,6 мың ашық деректер орналастырылған; «Ашық құқықтық актілер» порталында 118,3 мың нормативтік құқықтық актілер жобасы; «Ашық диалог» порталында 483,8 мың сұраныс және «Ашық бюджеттер» порталында 157,7 мың бюджеттік бағдарлама жобалары.

Мемлекеттік органдарға өтініш берудің «e-Otinish» жүйесі өзінің тиімділігін көрсетті: қала әкімдіктерінің сайттарындағы әкімдердің жеке блогтары. Көптеген аудан әкімдері мен облыстық басқарма басшылары азаматтардың өтініштерін қабылдау үшін WhatsApp мессенджерін пайдаланады;

республика бойынша мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша бірыңғай байланыс орталығы 1414;

Астана қаласы әкімдігінің «iKomek 109» қалалық мониторинг және жедел әрекет ету орталығы. Тәулік бойы тіршілікті қамтамасыз ету және қауіпсіздік мәселелері бойынша қоңырауларды қабылдайтын астана тұрғындарына арналған қызмет;

саяси шенеуніктердің интернеттегі әлеуметтік желілердегі аккаунттары. Мысалы, Twitter, Facebook, Telegram, Instagram желілерінде Қазақстан Республикасы Президентінің аккаунттары белсенді. 2022 жылы елдің премьер-министрі өзінің Facebook аккаунтын ашты. Мәжіліс пен Сенат депутаттарының көбі әлеуметтік желілерді қоғамдық байланыс үшін пайдаланады.

Қазақстан EGDI (UN Electronic Government Research) рейтингінде 28-орында. БҰҰ электрондық үкіметті дамыту индексі (EGDI) үкіметтің қызметтерді көрсету үшін электрондық үкіметті пайдалану мүмкіндігін бағалайды. Ол онлайн қызметтердің, телекоммуникациялық инфрақұрылымның және адами әлеуеттің қолжетімділігін өлшейді.

Бертельсманның трансформация индексі (BTI) Қазақстанды басқару индексі бойынша 137 елдің ішінде 79-шы, ал саяси трансформация бойынша 99-шы орынға ие болды. Индекс дамушы елдер мен өтпелі экономикасы бар елдердегі басқару мен саяси менеджменттің терең талдауына негізделген.