Жазылу
Қазақстан өз әскерін Голан жоталарына тағы да жіберді. UNDOF миссиясы деген не?
2024 жылғы 10 сәуірде Қазақстан Қарулы күштерінің 139 сарбаздан тұратын екінші бейбітшілік контингенті Сириядағы Голан жоталарына аттанды. Олар БҰҰ-ның UNDOF миссиясы аясында Израиль мен Сирия арасындағы бейтарап аймақта бір жыл бойы қызмет атқарады.
UNDOF миссиясы деген не?
UNDOF – Біріккен Ұлттар Ұйымының Бақылау күштері (United Nations Disengagement Observer Force) 1974 жылы құрылып, Сирия мен Израиль арасындағы әскери қақтығысты бақылау және бейбітшілікті сақтау мақсатында жұмыс істейді.
Негізгі міндеттері:
– Қарулы күштерді ажырату аймағында бейбіт тәртіпті бақылау;
– Аумаққа ауыр қару-жарақтың өтіп кетпеуін қадағалау;
– Тұрақты патруль және бақылау пункттерін күшейту;
– Қарсы тараптар арасындағы атысты тоқтату шарттарының орындалуын бақылау.
UNDOF күштері әскери жанжалдарға араласпайды, тек бейтарап мәртебеде қызмет етеді.
2024 жылғы наурызда Қазақстан алғаш рет БҰҰ-ның Голан жоталарындағы миссиясына 139 сарбаз және 26 техникамен қатысты. Бір жыл бойғы қызметтен кейін 12 сәуірде бірінші контингент елге оралды. Сол күні Дамаскке жаңа ротация – екінші ұлттық контингент ұшып келді. Қазақстан – бұл миссияға дербес контингент жіберіп отырған Орталық Азиядағы жалғыз мемлекет.
Контингент қалай жасақталады?
Құрам – 139 әскери қызметкер, оның ішінде 2 әйел бар. Жіберілетін сарбаздар ерікті түрде, психологиялық және физикалық іріктеуден өтіп, 6 ай бойы дайындықтан өтеді. Дайындық құрамына:
– БҰҰ стандарттарына сай бейбітшілік операциялары;
– Медициналық көмек көрсету;
– Азаматтық тұрғындарды қорғау;
– Инженерлік жаттығулар;
– Интенсивті ағылшын тілі курстары кіреді.
Қаржылық аспектісі қандай?
Қазақстан бұл миссия арқылы жылына шамамен 5 млн АҚШ доллары алады:
2,4 млн – әскери қызметкерлердің еңбекақысы;
2,6 млн – техника мен қару-жарақ жалдау төлемі.
Сарбаздар миссия аясындағы әр ай үшін үш айлық жалақы көлемінде өтемақы алады. Сонымен қатар, БҰҰ тарапынан әр сарбазға ай сайын $1448 төленеді. Егер миссия кезінде сарбаз қайтыс болса немесе жарақат алып, мүгедек болып қалса, 60 айлық еңбекақы көлемінде өтемақы, немесе $77 000 көлемінде қаржылай төлем қарастырылған.
Миссия нәтижесінде жеке құрам БҰҰ басшылығы мен миссия жетекшілігі тарапынан арнайы марапаттармен бағаланды.
Қазіргі таңда Қазақстанның БҰҰ миссияларында 158 әскери қызметкері қызмет атқаруда. Оның 139-ы – Голан жоталарында, қалғандары – Африка мен Таяу Шығыста. Парламент қабылдаған заңға сәйкес, Қазақстан алдағы уақытта бір мезетте 430 сарбазға дейін БҰҰ миссияларына жіберуге құқылы.
