Қазақстанда қай жерде темекі шегуге болмайды?

Темекі түтіні шегетін адамның өзіне ғана емес, айналасындағы адамдарға да әсер етеді.
Сондықтан Қазақстанда қай жерде темекіге қатысты ережелер жиынтығы бар. Бұл туралы «Право знать» telegram-каналында заңгер Надежда Гелдт айтып берді.
Заңгердің айтуынша, темекі шегуге қатаң тыйым салынған орындардың тізімін зерттеу маңызды.
"Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексінің 110-бабының 5-тармағында темекі шегуге қатаң тыйым салынатын орындардың тізімі көрсетілген, ал тыйым салуды бұзу әкімшілік жауапкершілікке әкеп соғады», — дейді маман.
Осылайша, темекі өнімдерін, оның ішінде қыздырылған темекі өнімдері, кальян қоспасын, электронды темекіні және оларға арналған сұйықтықтарды мына жерлерде тұтынуға тыйым салынады:
— білім беру ұйымдарында және аумағында, сондай-ақ кәмелетке толмағандардың демалысына арналған ұйымдарда;
— денсаулық сақтау ұйымдарында;
— қоғамдық тамақтану орындарында;
— мәдениет нысандарында, мұражайларда, кітапханалар мен дәрісханаларда, кинотеатрларда, театрларда, цирктерде, концерт, көру және көрме залдарында, спорт ұйымдарында және спорт-сауықтыру ұйымдарында, спорт ареналарында және бұқаралық демалысқа арналған басқа да нысандарда;
— түнгі клубтарда;
— жергілікті және қалааралық пойыздарда, әуе, теңіз және өзен көлігінде, сондай-ақ қалалық, қала маңындағы және қалааралық автомобильді қоғамдық көліктердің салондарында, метрода, қоғамдық көліктерде тұрақты және тұрақты емес автомобиль тасымалдарын жүзеге асыратын жолаушылар көлігі мен таксиде;
— әуежайлардың, теміржол, автомобиль және су станцияларының ғимараттарында, жабық қоғамдық көлік аялдамаларында;
— мемлекеттік органдар мен ұйымдарда;
— жұмыс орындары мен жұмыс алаңдарында;
— үйлердің кіреберісінде;
— жанармай құю станциясында және аумағында;
— ойын алаңдарында;
— жер асты өткелдерінде;
— автокөлікте кәмелетке толмағандар болған кезде.
Осы тізімде жоқ қоғамдық тамақтандыру нысандарында, сондай-ақ әуежайлардың, теміржол, автомобиль және су станцияларының ғимараттарында, жабық қоғамдық көлік аялдамаларында темекі шегуге арналған арнайы жабдықталған орындар бөлінген жағдайларда темекі шегуге жол беріледі.
«Арнайы жабдықталған орындарға бірқатар талаптар қойылады. «Темекі өнімдерін тұтынуға арналған орын» деген жазу бар, сондықтан, егер бұл талаптар орындалса, сіз темекі шегуге болатын орынды оңай таба аласыз», — деп атап өтті заңгер.
Темекі шегуге тыйым салынған орындарда тыйым салу туралы ақпарат бар тақтайшалар әдетте көзге түсетін жерге ілінеді. Урналарда темекі шегуге болады, бірақ егер бұл урна «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 110-бабында көрсетілген нысанның аумағында орналасқан болса, онда темекі шегуге тыйым салынады.
«Егер тамақтандыру орындары туралы айтатын болсақ, онда тек арнайы жабдықталған орындарда ғана темекі шегуге болады. Үйіңізде орналасқан дүкенде темекі шегетін болсаңыз, онда бұл заң бұзушылық болып саналмайды. Егер білім беру ұйымының аумағы болса, онда темекі шегуге тыйым салынады. Ол жеке аумақ болса, мысалы, сіздің үйіңіздің жанындағы аула, саяжай, пәтер және т.б. бұл жағдайда темекі шегуге болады», — дейді Надежда Гелдт.
Қазақстан Республикасының ӘҚБтК-нің 441-бабында бұрын талқыланған орындарда темекі шегуге тыйым салуды бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік көзделген.
Сонымен, тыйым салынған жерде темекі шексеңіз – 15 АЕК (51 750 тг) көлемінде айыппұл салынады. Ал егер бір жыл ішінде тәртіп бұзушылық қайталанса, онда айыппұл 20 АЕК-ке (69 000) дейін өседі. Әуе кемесінің бортында темекі шеккенге 50 АЕК (172 500) көлемінде айыппұл қарастырылған.
*1 АЕК мөлшері 2023 жылғы 18 шілдедегі жағдай бойынша 3450 теңгені құрайды.