Қазақстандағы есірткіге қарсы күреске қатысты жаңа заңнамалар енгізілді
2019жылы есірткіге қарсы заңнаманы жетілдіру аясында жаңа психоактивті заттардыңайналымына бақылауды жедел орнатудың құқықтық тетігі жетілдірілді, оның ішіндеесірткілер тізімін бекіту және олардың «қылмыстық» мөлшерін анықтау Үкіметтіңқұзыретіне берілді.
Қазақстан Республикасының премьер-министрі АсқарМамин елдегі есірткіге қарсы шаралар туралы:
— Уәкілетті мемлекеттік органдарнашақорлық пен есірткі қылмысымен күрес, сондай-ақ есірткі ахуалын тұрақтандырумәселелерін шешу бойынша ұйымдастырушылық және практикалық шаралар кешенінжүйелі түрде жүзеге асыруда. Тиісті шаралар республикалық деңгейде де, аймақтықдеңгейде де, Қазақстанның мамандандырылған халықаралық ұйымдарға қатысуытүрінде де қабылдануда, — деп пікір білдірді.
Заңғасәйкес есірткіге және есірткі бизнесіне қарсы іс-қимылға бағытталғанмемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру жөніндегі аймақтық ведомствоаралықштабтың қызметін үйлестіруді Ішкі істер министрлігі жүзеге асырады.
Қаралыпжатқан мәселелердің ерекшелігін ескере отырып, Парламент Мәжілісініңдепутаттары, сондай-ақ мүдделі мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілдеріреспубликалық веломоствоаралық штабтың отырыстарына үнемі шақырылып отырады.Оның облыстыққұрамдарыәкімдердің шешімдерімен бекітілген.
Ішкіістер министрлігінің мәліметінше, 2019 жылы аймақтық штабтардың 25отырысы өткізіліп, оның қорытындысы бойынша 200-ден астам нұсқаулар берілді, алаймақтық штабқұрамын қайта қарау және кеңейту, сондай-ақ тиісті есептілікті ұсыну мәселелерібелгіленген тәртіпте қаралады.
Есірткігеқарсы іс-шараларды жүргізу үшін жыл сайын жергілікті бюджеттерден тиісті қаржыресурстары бөлінеді, оларды қаржыландыруды арттыру мәселелері жергіліктібюджеттердің мүмкіндіктерін ескере отырып қарастырылып жатыр.
Нашақорлықпен күрес бағытында бұқаралық ақпарат құралдарында 5 мыңнанастам жарияланымдар, 230 баспасөз конференциялары мен брифингтер өткізілген.Есірткіге қарсы іс-шаралар туралы белсенді түрде жүргізіліп жатқан жұмыстарды ескереотырып, ІІМ тиісті «Журналистік ортаны»құруды ертерек деп санайды.
2019жылғы желтоқсанда қылмыстық кодексте есірткіні тарататынжәне жарнамалайтын жеке тұлғалардың қылмыстық жауаптылығын көздейтін жаңақылмыстық құрам енгізілді (Қылмыстық кодекстің 299-1-бабы).
Қазіргіуақытта Жоғарғы Сот жаңадан енгізілген қылмыстық құқық бұзушылық туралы жәнекәсіпкерлік субъектілерінің есірткілерді жарнамалау және насихаттау бойыншаәкімшілік құқық бұзушылық туралы істердің сот практикасына талдау жүргізуде(Әкімшілік кодекстің 423-бабы), оның нәтижелері бойынша тиісті нормативтікқаулыны әзірлеу туралы мәселе қаралады.
Медициналық емес есірткіні қолданғаны үшін жауапкершіліктіарттыру (ҚК-нің 296-бабы 1-бөлігі), есірткі заттарының кірістерін заңдастыру(ҚК-нің 218-бабы), қоғамдық орындарда пайда болу және есірткі мен есірткініңәсерінен көлік құралын жүргізу (Әкімшілік кодекстің 440 және 608-баптары),есірткіні пайдалану үшін жезөкшелік құрамды қылмыссыздандыру (Қылмыстықкодекстің 302-бабы) заңнамалары2019 жылы қаралды.
Үкіметтің2019 жылғы 3 шілдедегі №470 қаулысымен бекітілген Шоғырландырылған кестегесәйкес есірткі белсенді компоненттерін бейтарап толтырғыштардан химиялық бөлуқажеттілігін жоятын қоспада бірқатар синтетикалық препараттардың мөлшеріанықталған.
Синтетикалықдәрі-дәрмектердің жаңа түрлерінің адам ағзасына тигізетін әсері ауырзардаптарды ескеретіндіктен, уәкілетті органдар біліктілік өлшемдері бойыншасаралау кезінде олардың клиникалық және фармакологиялық қасиеттерін зерттеу нәтижелерінқолданудың орындылығы зерттеліп жатыр.
Еркежан АРЫН