Ұлтты ұйыстыратын басты қасиет – қажырлы еңбек

Немістердің қалай жұмыс істейтіні мен итальяндықтардың қалай жұмыс істейтінін салыстырсаңыз, әрине, ауыр еңбек туралы сәл басқаша түсінік бар, бірақ ең бастысы, барлық жерде еңбексіз әлеуметтік адам болу мүмкін емес деген түсінік бар. Еңбек игілік ретінде, байлық көзі ретінде, еңбек моральдық құрамдас ретінде және еңбек туралы басқа да көзқарастар, олардың қазіргі кезде Қазақстанда талқылануы өзекті болып табылады.

Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев қазақстандықтардың еңбек бәсекесі мәселесінде Орталық Азия елдерінен артта қалғанын атап өтті. Бұл шындық. Бұл елдерде біздегідей табиғи ресурстар жоқ, екі жақты стандарттар жоқ, көп жылдар бойы Қазақстан жақын арада дамыған 50 елдің қатарына кіреді, бізде жұмыссыздық жоқ деуге болады. Жұмыссыздық деңгейін төмендету мақсатында кейбір жұмыссыздар өзін-өзі жұмыспен қамтығандар болып саналды. Олар «көзді бұлдыратумен» айналысты. Мемлекет басшысы бұл мәселелердің барлығын орынды атап өтті. Ол «бұрын біз үлкен идеологиялық қателік жібердік. Шетелге, соның ішінде Орта Азиядан Ресейге жұмыс істеуге кеткен жұмысшыларға күлдік. Бірде-бір қазақ шетелде жұмыс істемейді, ал басқалары қара жұмысқа мәжбүр деп мақтандық». Әрі кез келген еңбекті бағалау керектігіне тоқталды. Біріккен Ұлттар Ұйымы жүйесінде ұзақ жылдар қызмет еткен Қазақстан Президенті ретінде ол адами капиталды дамытуға және БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттарының көрсеткіштеріне баса назар аударды. Ең бастысы, қазір еңбек пен білім идеологиясын дәріптеу керек, еңбекқор, ар-ожданы мол халық ретінде әлемге танылсақ, экономикамызға оң ықпалын тигізеді. Тәуелділік пен жалқаулықтан мүмкіндігінше алыс болуымыз керек. Жаңа Қазақстанды осылай ғана құра аламыз.

Қазақстан Президенті Ұлытауда өткен тұңғыш Ұлттық Құрылтайда да еңбек пен еңбек институтын нығайтуға баса назар аударды. Мемлекет басшысы ұлтты ұйыстыратын басты қасиет – қажырлы еңбек екенін және отбасын асырау үшін аянбай еңбек етіп жүрген заңға бағынатын адамдарды құрметтеу керектігін атап өтті. Сонымен қатар, «өкінішке орай, біздің заманның қаһармандары көше бұзақылары, жауапсыз блогерлер және паразиттік бақыршылар» бар. Мұның бәрі әділ және шынайы айтылған. Бала кезінен еңбекке табынуды, еңбексүйгіштікке баулу, кез келген жұмыстың қоғамда, кез келген өркениетті елдердегідей абыройлы, құрметті екендігіне тәрбиелеу керек. Мысалы, Германияда жұмысшы мен профессордың, министр мен аспаздың айырмашылығы жоқ. Барлығы тең және біз кез келген жұмысты құрметтейміз. Бұл ізденетін нәрсе. Иә, қазақтардың тарихи көшпелі халық ретінде егіншілікпен айналысқандардан біршама айырмашылығы бар. Бірақ қазір сызықтар бұлыңғыр болды. Қазақстанда болашақтың өнеркәсіптік және ауылшаруашылық белгілері бар. Яғни, барлық жерде жұмыс көп және біз стереотиптерді жеңе отырып, Германиядағыдай жұмысқа, жұмысшы адамға деген көзқарасты қалыптастыруымыз керек. Сондай-ақ біз заң немесе қаржы сияқты беделді факультеттерде ғана оқуымыз керек деген басым логикаға қарсы тұруымыз керек. Кез келген білім қажет және мамандықтарда айырмашылық болмауы керек. Сондықтан стереотиптерді жеңіп, кез келген жұмыс абыройлы болатын Жаңа жәрмеңке Қазақстанды құруға барлығымыз үлес қосуымыз керек.

Ол үшін әрбір қазақстандық азамат қолынан келген шаруаны қоғам игілігіне жарайындай еіп, сапалы атқаруы керек. Себебі, қазіргі таңда ел игілігіне жарайтындай еіп атқару арқылы да мол табысқа кенеліп отырғандар бар. Ол үшін мемлекетке алақан жаймай, өз күшімен, адал еңбегін сарп етсе болғаны.

Соңғы жылдары, атап өтілгендей, министрлік қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдарға қолдау көрсетуге, мүгедектер үшін тәуелсіз өмір сүруді және жеке ұтқырлықты енгізуге, көмек көрсету үшін мемлекеттік ресурстарды қайта бөлуге бағытталған бірқатар бастамаларды жүзеге асырды.

Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан әлеуметтік саясатын дәйекті түрде жетілдіріп, халықтың қажеттіліктері мен экономиканың нақты мүмкіндіктерін қанағаттандыратын теңгерімді шешімдерге назар аударды. Жаңа мемлекеттік әлеуметтік стандарттар әзірленіп, қолданысқа енгізілді.

Фото: Pixabay