Шымкент төріндегі XVI Азия чемпионаты

 Елдегі спортты дамыту – тек халықаралық ареналарда жеңіс тұғырынан көріну үшін ғана емес, ең әуелі халықтың өмір сүру сапасын арттыру, жастарды тәрбиелеу, салауатты өмір салтын орнықтыру үшін қажет. Қоғамның болашағы – дені сау, рухы мықты, қайсар мінезді ұрпақтың қолында екенін ескерсек, спортқа салынған әрбір қаржы, жасалған әрбір қадам – мемлекеттің ертеңіне жасалған инвестиция. Жүйелі спорттық саясат ең алдымен бұқаралық спортты дамытуға бағытталуы тиіс. Өйткені спортты кәсіби деңгейде тек санаулы адам ғана игерсе, ал бұқаралық спорт қоғамның барлық мүшесіне ортақ игілік. Осы орайда 16–30 тамыз аралығында Шымкент қаласы спортсүйер қауымның назарын өзіне аударатын ірі додаға куә болып жатыр. Бұл күндері мұнда спорттық атудан XVI Азия чемпионаты өтеді. Құрлықтың әр түкпірінен жиналған таңдаулы мергендер бақ сынайтын бұл аламан тартысты әрі қызықты өтеді деп күтілуде. Қазақстанның оңтүстігінде, заманауи талаптарға сай тұрғызылған Shymkent Shooting Plaza ату кешенінде өтетін байрақты жарысқа қатысуға жүздеген спортшылар дайындықтарын пысықтап қойған. Ұйымдастырушылардың ресми мәліметіне сүйенсек, жарыс бағдарламасы екі негізгі олимпиадалық бағытты қамтиды: нысана көздеу және стенд ату. Осы екі дисциплина бойынша спортшылар жоғары деңгейдегі шеберліктерін көрсетіп, ел намысын қорғауға бел буып отыр.

Федерацияның баспасөз қызметі хабарлағандай, чемпионатқа 800-ден астам спортшы қатысады. Бұл құрлықтағы спортшылардың Азия біріншілігіне деген зор қызығушылығы мен маңыздылығын айқын көрсететін көрсеткіш саналмақ. Турнирге Бахрейн, Вьетнам, Қытай, Гонконг, Үндістан, Иран, Индонезия, Қазақстан, Қатар, Кувейт, Ливан, Қырғызстан, Малайзия, Моңғолия, Біріккен Араб Әмірліктері, Оман, Пәкістан, Сауд Арабиясы, Сингапур, Тәжікстан, Тайбэй, Түрікменстан, Өзбекстан, Филиппин, Оңтүстік Корея және Жапония сынды мемлекеттердің спортшылары келеді. Қатысушы елдердің ішінде Үндістан ең ауқымды құрам жасақтап отыр. Бұл елден 182 мерген жарысқа тіркелген, олардың қатарында тек олимпиадалық бағдарламадағы спортшылар ғана емес, олимпиадалық емес дисциплиналарда бақ сынайтын атлеттер де бар.

Қазақстандық мергендер үшін бұл чемпионаттың орны бөлек. Себебі олар соңғы жылдары халықаралық ареналарда біршама сенімді өнер көрсетіп келеді. Мәселен, жуырда Германияның Мюнхен қаласында өткен Әлем кубогы кезеңінде ұлттық құрама спортшылары бірқатар ірі жетістіктерге қол жеткізді.

«Чемпионатқа дайындық арнайы оқу-жаттығу жиыны аясында өтті. Бұл үдерісте біз бірнеше негізгі бағытқа көңіл бөлдік. Ең алдымен, дайындық барысында жаттығу жүктемесін кезең-кезеңімен жоспарлау әдісін жүйелі түрде қолдандық. Екіншіден, спортшылардың жүрек-тыныс алу жүйесінің жарыс қарқынына бейімделуін қамтамасыз еттік. Сонымен қатар психомоторлық реакцияларды барынша оңтайландырып, әрбір атлеттің дәлдігі мен тұрақтылығын арттыруға күш салдық. Бұған қоса, зейінді шоғырландыру мен психологиялық тұрақтылықты жоғарылату үшін заманауи биомониторинг және нейроактивация құралдарын пайдаландық. Біздің басты мақсатымыз – Азия құрлығында Қазақстан құрамасының бәсекеге қабілеттілігін арттыру және осы позицияны мықтап бекіту. Сонымен қатар біз жеке және командалық есепте жүлделі орындарға таласуды көздеп отырмыз. Бұл тек спорттық нәтиже үшін емес, еліміздің абыройын биіктету үшін де аса маңызды. Германияның Мюнхен қаласында өткен Әлем кубогында біздің спортшылар лайықты өнер көрсетті. Атап айтсақ, Валерий Рахымжан пневматикалық тапаншамен атудан күміс жүлдеге ие болды. Ислам Сәтбаев үш қалыпта атудан алтыншы орын алды. Ал жас спортшы, Шымкенттен шыққан 17 жастағы София Шульженко әлемдік спорт элитасымен финалда бақ сынап, сегізінші орынға табан тіреді», – дейді ұлттық құраманың бас бапкері Ольга Довгун.

2024 жылы Джакартада өткен Азия чемпионатында Қазақстан құрамасы 4 алтын, 5 күміс және 5 қола медаль иеленген еді. Бұл жетістік ел тарихындағы спорттық атудан ең ірі табыстардың бірі ретінде бағаланды. Биылғы Шымкент төріндегі дода сол жеңісті дәстүрді жалғастыруға мүмкіндік бермек. Ұлттық құраманың бас бапкері Ольга Довгун атап өткендей, дайындық арнайы оқу-жаттығу жиындары аясында жоғары деңгейде жүргізілді. Спортшылардың жаттығу жүктемесі кезең-кезеңімен жоспарланып, әрбір мергеннің жарысқа психологиялық әрі физикалық тұрғыдан толыққанды дайын болуы қадағаланды.

Оқ ату спорты тек қолдың ептілігі мен көздің қырағылығын ғана емес, сонымен бірге жүйке жүйесінің тұрақтылығын, зейінді барынша шоғырландыра білуді талап етеді. Осыған байланысты Қазақстан құрамасы дайындық кезінде спортшылардың психомоторлық реакцияларын жетілдіруге, психологиялық төзімділіктерін арттыруға ерекше көңіл бөлді. Заманауи биомониторинг пен нейроактивация құралдары да дайындық барысында пайдаланылды. Мұндай ғылыми-техникалық әдістер мергендердің дәлдігі мен тұрақтылығын жақсартуға септігін тигізеді. Бас бапкердің айтуынша, басты мақсат – Қазақстан құрамасының Азия құрлығында бәсекеге қабілеттілігін арттырып, осы позицияны ұзақ мерзімге сақтап қалу. Чемпионатта спортшылар жас ерекшеліктеріне қарай үш санатта – жасөспірімдер, жастар және ересектер бой көрсетпек. Барлық дисциплина бойынша 700 медаль жиынтығы сарапқа салынады. Бұл спортшылардың мүмкіндіктерін кеңінен ашуға және жас мергендерге тәжірибе жинақтауға зор мүмкіндік болары анық. Әсіресе жастар арасындағы дода ел құрамасының болашағын бағамдауға айқын жол ашады.

Қазақстандық мергендер үшін стенд ату жарыстары да маңызды сынақ болмақ. Әлем кубогы кезеңдерінде жүлде ала алмағанымен, қазақстандық спортшылардың өнері жоғары бағаланды. Биыл Италияда өткен халықаралық турнирде ұлттық құраманың ең жас спортшысы, жасөспірім Максим Почивалов скит бағдарламасы бойынша чемпион атанып, ел мерейін үстем етті. Оның жеңісі – жас буынның әлеуетін айқындап беретін қуанышты жайт.

Шымкент төрінде өтетін XVI Азия чемпионаты – қазақстандық спортшылар үшін тек медаль үшін таласатын жарыс қана емес, елдің спорттық имиджін айқындайтын үлкен сын. Соңғы жылдары атқан оғы мүлт кетпейтін мергендеріміздің қарқыны олардың бәсекеге қабілеттілігін көрсетіп отыр. Бұл дода – Қазақстанның спорттағы абыройын асқақтатуға бағытталған маңызды қадам. Сондықтан да отандық жанкүйерлердің де үміті зор. Шымкенттегі жарыс спорт тарихындағы айтулы кезеңдердің бірі болып, болашақтағы Олимпиада жолына бастайтын үлкен белеске айналмақ.

Сәруар Бақберген

Шымкент қаласы