Қазақстан мен Иран арасындағы стратегиялық диалог

Ақорда мен Үкіметтің ақпараттарына сәйкес, тараптар сауда-экономикалық байланыстарды кеңейту, көлік-логистикалық маршруттарды дамыту және өңірлік ынтымақтастықты нығайту бағытында келіссөздер жүргізді. Бұл қадам Қазақстанның көпвекторлы сыртқы саясаты аясында көршілес және серіктес мемлекеттермен прагматикалық диалогты күшейтуге бағытталғанын көрсетеді.

Ресми мәліметтерге сәйкес, Қазақстан мен Иран арасындағы тауар айналымын арттыру, ауыл шаруашылығы өнімдері мен өнеркәсіптік тауарлар экспортының көлемін ұлғайту мәселелері талқыланды. Иран Қазақстан үшін Парсы шығанағына шығатын маңызды логистикалық бағыттардың бірі болып саналады. Осы тұрғыда Солтүстік–Оңтүстік халықаралық көлік дәлізін дамыту, транзиттік әлеуетті тиімді пайдалану және тасымал шығындарын азайту мәселелері екіжақты кездесулердің негізгі тақырыптарының бірі болды.

"Қазақстан мен Иран арасында сындарлы саяси диалог қалыптасқан, Үкіметтеріміз бірлесіп жұмыс істейді. Өзара уағдаластықтарымыз орындалуда, парламентаралық байланыс та нығайып келеді. Сауда-экономика саласындағы алыс-беріс жылдан жылға күшейіп келеді. Биылғы 10 айда көрсеткіштер былтырғымен салыстырғанда 40 пайызға артты. Бұл – әрине, өте жақсы жетістік. Бірақ осы қарқынды тоқтатпай, өзара сауда көлемін ұлғайта түсу қажет. Мен үш жыл бұрын Иранға ресми сапармен барып қайттым. Бұл сапарымның нәтижесінде ықпалдастығымыз тың серпінмен дами бастады деп айтуға болады", – деді Қазақстан Президенті кездесу барысында.

Қазақстан тарапы Иранмен экономикалық ынтымақтастықты дамытуда санкциялық шектеулерді ескере отырып, халықаралық құқық нормалары мен ұлттық мүдделерге сай теңгерімді саясат ұстанатынын атап өтті. Мемлекеттік органдардың ресми түсіндірмелерінде бұл диалогтың басты мақсаты өңірлік тұрақтылықты сақтау және өзара тиімді экономикалық жобаларды іске асыру екені көрсетілді.

Сонымен қатар энергетика, көлік және логистика салаларындағы өзара іс-қимыл перспективалары қарастырылды. Қазақстан үшін Транскаспий және баламалы бағыттар арқылы экспорттық мүмкіндіктерді кеңейту стратегиялық маңызға ие. Иран бағыты осы тұрғыда өңірлік инфрақұрылымдық байланыстарды әртараптандыруға мүмкіндік береді. Бұл Қазақстанның экономикалық қауіпсіздігін нығайтып, сыртқы саудадағы тәуекелдерді төмендетуге ықпал етеді.

Ресми деректерде екі ел арасындағы ынтымақтастықтың гуманитарлық және мәдени өлшеміне де назар аударылған. Білім, ғылым және мәдениет саласындағы байланыстарды дамыту халықтар арасындағы өзара түсіністікті арттырудың маңызды тетігі ретінде қарастырылады. Мемлекеттік органдардың мәліметінше, мұндай бағыттар ұзақ мерзімді серіктестіктің берік негізін қалыптастыруға қызмет етеді.

Желтоқсан айындағы Қазақстан-Иран диалогы елдің сыртқы саясаттағы прагматикалық бағытын айқын көрсетті. Мемлекет басшысы ұстанып отырған көпвекторлы саясат аясында Қазақстан әрбір серіктеспен өзара тиімді, тең құқықты және ашық ынтымақтастық орнатуға басымдық береді. Бұл ұстаным өңірлік тұрақтылықты нығайтып қана қоймай, елдің экономикалық дамуына да нақты серпін береді.

Осылайша, Қазақстан мен Иран арасындағы желтоқсан айында өткен ресми байланыстар мемлекетаралық диалогтың жаңа кезеңін айқындап, сауда-экономикалық және көлік-логистикалық ынтымақтастықты кеңейтуге бағытталған жүйелі саясаттың жалғасы ретінде бағаланады.