19 жылдан кейін оралған әлем чемпионаты

Бұл аламанға арнайы келген қонақтар арасында танымал ресейлік спортшы аралас жекпе-жектің төрт дүркін чемпионы Федор Емельенко бар. Ол өзінің Қазақстанда өтіп жатқан чемпионатқа арнайы шақыртумен келгенін айтты.

«Бұл шараға Дүниежүзілік федерация басшысының шақыртуымен келдім. Биыл Қазақстан чемпионат өтетін жер ретінде таңдалды. Барлығы жақсы өтті», – деді ол.

Бұл спорттық бәйгеге Қазақстан атынан 28 спортшы қатысты. Чемпионат әйелдер арасында жауынгерлік самбодан дебюттік жарысты және көру қабілеті нашарлаған спортшылар арасындағы турнирді қамтыды. Турнирде 31 жүлде сарапқа салынды.

Шараның өтуіне байланысты туризм және спорт вице-министрі Серік Жарасбаев өз ойын айтты. Вице-министрдің сөзінше, бұл чемпионат 19 жылдан кейін елордада өтіп тұр.

«Бұл әлем чемпионатының 19 жылдан кейін Қазақстанда өткізілуі біз үшін үлкен мәртебе. Қазақ самбо мектебінің қалыптасқан берік дәстүрі ретінде бұл чемпионатты өткізу қисынды дүние. Мұндай шаралар еліміздегі жастардың спортқа деген қызығушылығын оятып, бұл саланың дамуына ықпал етеді», – дейді С.Жарасбаев.

Жалпы, деректерге жүгінсек, соңғы рет Қазақстан самбодан әлем чемпионатын 2005 жылы қабылдады, ол кезде ел құрамасы 10 медаль жеңіп алған. Биылғы жылы да чемпионатқа қатысушылар үздік нәтижелер көрсетті. Соның ішінде қазақстандық спортшы Темірлан Көлбай самбодан Әлем чемпионы атағын жеңіп алды. +98 келіде сынға түскен жерлесіміз финалда Моңғолия өкілі Пуревдорж Дамдинсуренгеннен басым түсті.

Бұдан да басқа отандасымыз жанкүйерлерді жеңістерімен қуантты. Атап айтқанда, 64 келіде өнер көрсеткен Есентай Иманханов финалда Өзбекстан спортшысы Сардор Олимжоновты соңғы секундтарда жеңіп, әлем чемпионы атанды. Ал Гүлдана Әлмұханбетова (54 келі) мен Еламан Қойшыбаев (88 келі) күміс жүлдеге қол жеткізді. 2023 жылы Ереванда (Армения) өткен әлем чемпионатында да Еламан күміс жүлде иеленген еді.

Ал чемпионатқа келген шетелдік қонақтарды және қазақстандық спортшыларды Астана жастарының белсенді қолдауы таңғалдырды. Жастар қатысушыларға белсенді түрде қолдау көрсетіп, плакаттар мен жалауларды желбіреткен олардың қатты дауыстары, ыстық ықыластары залды дүбірлетті.

«Бүгін біз осы беделді турнирге қатысатын спортшыларымызды қолдау үшін белсенді жастармен жиналдық. Біз қазақстандық самбошыларға деген мақтанышымызды көрсету үшін Мемлекеттік туымызды алып келдік. Осылайша, қолдау көрсетіп жатырмыз», – деді Астана мәслихатының депутаты Арсланбек Мағзұм.

Ол халықаралық турнирлердегі бірліктің маңызын атап өтті. Жанкүйерлердің белсенділігі ғана емес, олардың тазалықты ұстануы мен бірлігі де қуантады. Чемпионат аяқталғаннан кейін олар бірден кетпей, айналасындағы қоқысты жинай бастады. Тазалық жұмысына белсенділер, «Астана Жастары» еріктілері, сондай-ақ жанкүйерлер қосылды.

Көрермендер арасында елорда тұрғындарының белсенділігіне және олардың өз қаласына деген қамқорлығына таңданған шетелдік қонақтар да болды. Мұндай акциялар тазалыққа үндейтін, тазалық мәдениетін қалыптастыратын игі дәстүрге айналды.

Жалпы, бұған дейін ҚР Самбо федерациясы құрылғалы отандық спортшылар көптеген маңызды шараларға қатысып, ел намысын халықаралық аренада қорғап жатыр. Бүгінде федерацияда 43 мыңға жуық спортшы бар. Самбо күресінен тұңғыш Әлем чемпионаты 1973 жылы Иран астанасы Тегеран қаласында өткен. Сол жылдан бері 46 рет еліміздің жалауы әлемдік ареналарда көтерілген.

Федерация бұған дейін жыл сайын самбодан Қазақстан Республикасының чемпионатын өткізіп келеді. Сонымен қатар 2022 жылы Ақтау қаласында Азия кубогын, 2023 жылы Астана қаласында Азия чемпионатын, биыл Ақтау қаласында Азия және Океания чемпионатын өткізді. 2023 жылы Астанада өткен Азия чемпионаты өтті, 2024 жылы Ақтау қаласында болған Азия және Океания чемпионатына 25 мемлекеттен 500-ден астам спортшы бақ сынады. Федерация ұйымдастырған әрбір чемпионат жоғары деңгейде, ойдағыдай өтіп жатыр.

«Спортшыларымыз қажетті тәжірибелерін жинақтап, жеңіс тұғырынан да көрінді. Өзге де жарыстарға қатысуға шабыт алады. Шетелдік қонақтар еліміздің қонақжайлығын көріп, көрікті жерімізге тамсанды», – дейді федерация өкілдері.

Ә.Қайырбек

Астана қаласы