АҚШ-тың жаңа баж салығы Қазақстан экспортының тек 5 пайызын ғана қамтиды — Сауда министрлігі

 Бұл туралы Сауда және интеграция министрлігі алдын ала жүргізілген талдау негізінде мәлімдеді.

Министрлік таратқан ақпаратқа сәйкес, Қазақстаннан АҚШ-қа жөнелтілетін экспорттың негізгі бөлігін — шикі мұнай, уран, күміс және ферроқорытпалар құрайды. Бұл өнімдер жалпы экспорт көлемінің 92 пайызына тең және АҚШ әкімшілігінің енгізген тарифтерінен босатылған тауарлар тізіміне енген.

«Жаңа тарифтік шаралар тек белгілі бір тауар топтарына ғана қатысты. 2024 жылы бұл тауарлардың экспорты 95,2 миллион долларды құрады», – деп хабарлады министрлік.

Атап айтқанда, баж салығы енгізілетін негізгі өнімдер мыналар:

• Фосфор – 15,9 млн доллар

• Ферросилиций – 12,7 млн доллар

• Линзалар – 4,1 млн доллар

• Бидайдан алынған глютен (клейковина) – 4 млн доллар

• Аммоний нитраты – 2,4 млн доллар

Министрліктің мәліметінше, бұл өнімдерге салынатын салық Қазақстанның жалпы АҚШ-қа экспорт көлемінің 4,8 пайызын ғана қамтиды.

«Қазақстан Үкіметі АҚШ тарапымен консультация бастайды. Мақсат — Қазақстанға қатысты қосымша баж салығын қолданбау мүмкіндігін талқылау», — делінген ресми хабарламада.

АҚШ пен Қазақстан арасындағы сауда айналымы өсіп келеді

Ұлттық статистика бюросының деректеріне сүйенсек, 2024 жылы Қазақстан мен АҚШ арасындағы тауар айналымы 4,2 млрд долларға жеткен. Бұл 2023 жылмен салыстырғанда 4%-ға артық. Оның ішінде:

• Қазақстаннан АҚШ-қа экспорт 30,6%-ға өсіп, 2 млрд долларға жеткен.

• АҚШ-тан Қазақстанға импорт көлемі 2,2 млрд долларды құрады.

Жаңа тарифтік саясатты жариялаған кезде Дональд Трамп 2 сәуірді «Америка азаттығының күні» деп атады. Ол бұл күнді:

«Америка өнеркәсібінің қайта туған күні, еліміздің тағдыры өз қолына қайтқан күн және біз Американы қайтадан бай елге айналдыра бастаған күн» деп сипаттады.

АҚШ енгізген өзара баж салығы шеңберінде түрлі елдерге келесі мөлшерде тарифтер белгіленген:

• Еуропалық Одақ – 20%

• Қытай – 34%

• Жапония – 46%

• Тайвань – 32%

• Оңтүстік Корея – 25%

• Қазақстан – 27%

ТМД елдерінің көбіне — 10% баж салығы белгіленген. Ал Ресей бұл тізімде мүлде жоқ.

Қазақстан билігі АҚШ-пен арадағы сауда қарым-қатынастың маңызды екенін, сондықтан жаңа тарифтердің ел экономикасына тікелей үлкен қауіп төндірмейтінін айтады. Дегенмен, 27 пайыздық баж салығының енгізілуі Қазақстанның белгілі бір өнім өндірушілеріне әсер етуі мүмкін. Ал алдағы консультациялар екі ел арасындағы экономикалық тепе-теңдікті сақтауға бағытталмақ.