Су тасқыны кезінде әскери ұшқыштар адамдарды эвакуациялады

Адамдар көтерілген судан мектепті паналады. Осыны білген Ми-8 МТ екі тікұшағы Қоржын ауылынан 25 шақырым жерде орналасқан Қаратөбе ауылына ұшты. Онда құтқарушылар, сондай-ақ қажетті құрал-жабдықтар мен гуманитарлық көмек бортқа тиелді, одан кейін тікұшақтар Қоржынға аттанды, деп еске алады Әуе қорғанысы күштері Әскери институтының аға нұсқаушысы ұшқыш майор Рүстем Жайлыбаев.

«Ол жерге келгенде ауылды толығымен су басып қалғанын көрдік. Осыған байланысты қону алаңын табу өте қиын болды. Сонымен қатар, электр желілері мен тұман мен аз бұлтты ауа райының қолайсыздығы үлкен қауіп төндірді. Бірақ, соған қарамастан қонатын жерді таптық», – дейді Рүстем Жайлыбаев.

Құтқарушылар жерге қонғаннан кейін мүлікті түсіруге кірісті, содан кейін адамдарды қауіпсіз жерге көшіру үшін мектептегі қайықтарға мініп кетті. Адамдар 10 адамнан тұратын шағын топтарда құтқарылды. Алдымен әйелдер, қарттар мен балалар эвакуацияланды. Одан әрі 25 адамнан құралған тікұшақтар халықты Қаратөбе ауылына жеткізді. Онда олар медициналық көмек ала алады. Барлығы екі тікұшақ екі жүзден астам адамды эвакуациялай алды.

Ауылда қалғандардың дені үй-жайын, малын тастағысы келмеген ер-азаматтар. Оларға гуманитарлық көмек, азық-түлік, жылы киімдер әуе арқылы жеткізілді. Келесі күні электриктер мен газшылар келді.

«Шындығында, мұндай ауқымды табиғи апат адамдарды баспана мен азық-түліктен айырған кезде мұндай қайғылы көріністі көру өте өкінішті. Бұл ауыл ірі қалалардан шалғай орналасқан. Сондықтан адамдар үшін үйлері мен малдары су тасқынынан қираған ең құнды дүние болды. Біз келген кезде су бірте-бірте тартыла бастады, бірақ ол әлі де тізеге дейін жетеді, ал кей жерлерде құтқарушылардың мойнына дейін болды», - дейді ұшқыш Рүстем Жайлыбаев.

Екі күн бойы ұшқыштар Қоржын ауылында жұмысын жалғастырды. 29 наурыз күні кешке олар үйлеріне қайтуы керек еді. Бірақ бұл кезде Ақтөбе облысындағы Берсиев елді мекенін сақтап қалу керек болды. Онда 500 адам көмек күткен мектепті паналады.

Бұл жолы экипаждар тікұшақтарды елді мекеннен шыға берістегі жолдың құрғақ бөлігіне түсіріп, сол жерден гуманитарлық көмек пен құтқарушыларды түсірді. Олар қайықтарда жұмыс істеп, адамдарды ұшқыштар апат орнынан 15-20 шақырым жерде орналасқан Үйіл ауылына жеткізді. Үйіл ауылындағы жергілікті спорт мектебі жанындағы футбол алаңына эвакуацияланған тікұшақтар қонды. Халық ыстық тамақ ішіп, демалатын арнайы пункттер болды. Майор Рүстем Жайлыбаевтың тікұшақ экипажы 150 адамды эвакуациялауға үлгерді.

«Берсиевте бес тікұшақ жұмыс істеді, олар кезек-кезек (әрқайсысы екі-үш тікұшақ) апат аймағына ұшты. Осы кезде Қобда мен Ырғыз өңіріндегі елді мекендер су астында қалып жатыр деген ақпарат тарады. Тіпті командалар тікелей ауада пайда болды. Оларды қабылдағаннан кейін тікұшақтар зардап шеккен аймақтарға жөнелтілді», – дейді кейіпкеріміз.

Шалғайдағы шаруа қожалықтарының біріне жеткен ұшқыштар суықта төрт күн бойы көмек күткен төрт адамды көрді. Төтенше жағдайлар министрлігінің мамандары борттағы адамдарды көтеру үшін арнайы арқан (лебедка) пайдаланды. Барлық жерде су болғандықтан, тікұшақ адамдарды әкелу кезінде ауада 20 метрге ілініп қалды. Содан кейін экипаж екінші шаруа қожалығына ұшып кетті, онда үш адам трактордың төбесінде көмек күтіп тұрған.

«Болған су тасқыны өз ауқымында әсерлі көрініс, әсіресе ауадан анық көрінеді. Су, шексіз теңіз сияқты, көзге көрінетіндей бүкіл кеңістікті толтырады. Осы шексіз теңіздің ортасында кенеттен арал ауылы пайда болады. Әуеден алып қарағанда, апаттың ауқымы сонша, сіз Арал немесе Каспий теңізінің үстінен еріксіз ұшып бара жатқан сияқтысыз. Батыс Қазақстанда 30-40 шақырым радиуста ұшқан ұшқыштар бұл теңіздің шеті көрінбеді. Қоржын ауылында су тұтас үйлерді басып қалды», - дейді Әуе қорғанысы күштері Әскери институты авиациялық оқу орталығы авиациялық эскадрилья командирінің орынбасары, авиациялық эскадрилья штабының бастығы майор Бейбарыс Ибраев өз әсерімен бөлісіп.

Фото: gov.kz